Vacation Dreams

Yazar: admin

  • Sırp Yüksek Uçuları Makale

    GENEL BİLGİ:
    Irkın genel özellikleri; yüksek uçucu olması, uzun saatler uçması (en az 4 saat), daire çizerek uçması (50 ile 200 metre çapında daireler çizerek uçuş) ve filo halinde uçması (5 ile 14 kuşdan oluşan filolar).
    Irkın uçuş özelliklerinin öne çıkması için ideal hava şartları 18 ile 30 derece arası sıcaklık ve kuzey-batı rüzgarlarının (saniyede 1 metre) mevcut olmasıdır. Kupa filoları uçuşa muazam bir şekilde 50 ile 200 metre çaplarında daireler çizerek başlarlar. Uçuşları kesintisiz bir yükseliş içindedir. Filo en az 5 kuşdan oluşmalıdır. 30 dakika sonunda filo sinekte (bulutlarda) olacak bir yüksekliğe ulaşmış olmalıdır. Bu yüksekliğe iki saat içinde ulaşamazlarsa diskalifiye olurlar. Bu yükseklik kuşların kanat çırpışları görülemiyecek bir seviye çıktıklarında kabul görür. Gök yüzünde nokta gibi görünmelidirler. Filo, bu yükseklikte en az 5 saat kalmalıdır. Averaj uçuş 5 ile 7 saat arası sürebilir. İdeal hava şartları dahilinde filonun uçuş yüksekliği 800 ile 1500 metre arasında değişir. Bu yükseklikte kuşlar bulutların hizasında hatta üstünde uçup gözle görülemez hale gelebilirler. Bu görünmezlik 2.5 ile 5 saat arası devam edebilir. Bu zaman sonrasında filodaki kuşlar gruplar halinde veya hep beraber alçalmaya başlar. İniş hızlı bir şekilde olabileceği gibi yavaş yavaş veya belli seviyelere alçalarakda oluşabilir. Bu iniş genelde 15 dakika ile 2 saat arası bir zaman alır. Belli seviyelere alçalarak iniş filonun bir iniş seviyesi gösterdikten sonra bir süre bu seviyede uçması ve daha sonra belli bir seviye daha iniş göstermesi şeklindedir.

    Genç kuşlar ilk uçuş sezonlarında, iyi bir eğitimle, 3 ile 6 saat arası uçabilirler. 3 ile 4 yaş arası kuşlardan beklenilebilecek en iyi zamanlama 15 saat civarındadır. Yugoslavya’da bir çok Sırp Yüksek Uçucusu klübü yıllık kupa yarışları düzenler ve bu yarışlar sırasında sadece kuşların sinekte harcadığı zamanlamayı puanlar. Bu ırk üzerine ilk klüp 1910 yılında kurulmuştur.

    Sırp Yüksek Uçucuları aynı zamanda güzellik yarışmalarında iki kategoride gösterilir; Spor ve standart. Spor kategorisinde kuşun uçuş zamanlaması puanların 80% ine, görünüşü ise 20% ye tabi tutulurken, standart kategorisinde puanların 100% ü  görünüş üzerinedir.

    STANDART:
    Bu ırkın en önemli özellikleri: Yüksek uçuş, uzun zaman havada kalma, grup olarak daireler şeklinde uçumak ve genel görünüştür.
    Geldiği Ülke: Sırbistan ve Yugoslavya.
    Genel Görünüş: Orta küçüklükte, sıkı yapılı, düz ve dik bir göğüs yapısına sahip. Her zaman uçuşa hazır bir görünümü olmalı.
    Kafa: Uzun ve dar bir yapının yanında üst kısmı düz bir yapıya sahiptir. Alın gagaya düzgün bir açıyla girer. Tepenin her kısmı aynı yükseklikte ve kafanın hafifce üstünde görünecek kadar uzun olmalıdır.
    Gaga: Orta uzunlukta, aşağı doğru meyilli ve kıvrık. Burunüstü alınla aynı açıda ve kuşun rengine göre renklenmiş olmalıdır. Koyu kuşlarda renkli, ötekilerinde kemik rengidir

    Vücut: Kısa ve sağlam bir yapıya sahip olmalı. Sıkı ve kaslı olmalı. Yerden yüksekliği kısa olmalı. Sıkı bir tüy yapısına sahip olmalı.
    Gözler:     İnci gözlü ve bebeği olabildikçe küçük olmalıdır. Gözler kafatasının orta kısmının hemen önünde dengeli bir şekilde bulunmalıdır.
    Boyun: Sıkı ve sağlam bir yapıya sahip olmalıdır. Kafadan gövdeye doğru hafifce bir genişleme göstermelidir. Gövdeyle orantılı olmalıdır.
    Kuyruk:     Kısa ve sıkı 12-14 tüyden oluşmalı. Yere yakın taşınmalı.
    Kanatlar: Uzun ve kuyruk tüylerinin sonuna yetişecek şekilde olan tüyler, kuvvetli bir yapıya sahip olmalı. Kuyruk üstünde taşınmalı. Tüyler geniş ve bir birinin üstüne binecek şekilde olmalı.

    Ağırlık: 170 ile 250 gr. arası.
    Bacaklar ve Ayaklar: Paçasızdır ve bacaklar kırmızı renk olmalıdır.
    Renk ve renk dağılımları: Bütün renk ve renk dağılımları makbuldür.
    Kusurlar: Paça görülmesi. Yuvarlak kafa yapısı. Uzun veya sıska vücut yapısı. Yüksek yapı. Çok iri vücut yapısı. İnci rengi dışında göz rengi (beyaz ve akbaşlarda kara göz geçerlidir). Başka ırklarla kırılmış olmanın her hangi bir belirtisi.

    KISA TARİH: Sırp yüksek uçucusunun geçmişi yeterli şekilde araştırılmamıştır. Orta çağlarda Türk’lerin Sırbistan’a getirdiği güvercinlerin Yunan ve Macar ırklarına kırılmasıyla elde edildiği ırkın eski tarihi bilgisidir. Fakat, Sırp Yüksek Uçucusunun tarihini araştırırken, Jovan Martinivoiç müthiş bir bilgiye rastlamıştır; Sırp yüksek uçucularının atası illirian güvercinidir (Columba İlliyrica). 

    Babilon İmparatorluğunun sona ermesinin ardından bir grup kabileler Anadolu ve Trakya yoluyla Balkanlara gelmişlerdir. Yunanlı ve Romalı lardan oluşan bu grup sonradan İllirian’lar adını almıştır. İllirian’lar bu bölgeye gelirken beraberlerinde Babilon’un kutsal ırkınıda getirmişlerdir. İllirian devleti bayağı büyüktü; Batıda Adriyatik sahilleri, kuzeyde bu günün Slovakya’sı ve Hırvatistan’ı, doğuda Danube ırmağı ve batıda Moldova, güneyde de Kosova, sınırlarını oluşturuyordu. 6. yüzyılda güney Sırpları bu bölgeye göç etti ve bu parlak, canlı tüylü ırka büyük ilgi gösterdi. 13. ve 14. yüzyılda İllian güvercini “Archangel ırkı” olarak Sırp manastırlarında yetiştirildi.

    1389’da gelen Osmalı ordusu Sırp ordusuna ağır kayıplar verdirmiştir. Bunun takibi olarak bütün Sırbistan Osmanlı eline geçmiş ve bir çok Sırp kuzeye göç etmek zorunda kalmıştır. Bu göç sırasında Sırplar Archangel ırkını kuzey ülkelerine götürmüş ve oralarda yayılmasını sağlamıştır. Sırbistan’ı ellerinde tuttukları süre içinde Türkler, çoğu taklacı olan (tepesiz), bir çok güvercin ırkını buraya getirmişlerdir.  İllian güvercininin bu ırklarla kırılması sonucu Sırp yüksek uçucusunun oluşumu başlamıştır. O zamanlarda bu kuşlar genellikle Belgrad, Nis, Smederevo ve Krusevak gibi şehirlerde tutulmuşlar. Türkler bu ırkıda kendilerine mal etmiş ve adını “faslıje” veya “tafesi” (tepeli demektir) olarak koymuşlardır.

    Sırp yüksek uçucusunun yaratılışı sırasında yetiştiriciler daireler çizerek yüksek ve uzun süre uçan bir ırk yaratmaya çalışmışlardır. Uçuş sırasında takla atan bütün kuşlar bu ırktan çıkarılmıştır. Bu işlem sırasında yetiştiriciler kuşların dış görünüşüne önem vermemiştir. Bu nedenle her renkte ve renk karışımında kuşlar üretmişlerdir. Bunun yanında ırkın bir çok varyeteside mevcuttu. Bütün bunlar uzun süre ırkın bir standardının yazılmasını olanaksız kıldı.

    Irkın ilk standardı 1972 basılmıştır. 1973’de Sırp Yüksek Uçucuları Sombor Uluslar Arası Güvercin Show’unda gösterilmişlerdir.
    Günümüzün Sırp Yüksek Uçucusu, vücut, kafa ve tepe yapısı olarak Archangel ırkını andırmaktadır. Özellikle koyu bronz renklileri.

    Bu kısa tarih bilgisi Josip Pekanoviç tarafından yazılan “Golubovi Letaci” (Uçucu Güvercinler) kitabından tercüme edilmiştir.

    Çeviri; Uğur Kurt GÜRSU

    [envira-gallery id=’102502′]

  • Kanat teorisi

    KANAT TEORİSİ
    Alıntı J.W. Langstone nun Modern Methodlarındandır.
    Bu bilimsel yazının meseleyi tamamen çözmesi gibi bir iddiası yoktur.Bu yazı, henüz bilimsel temellik kazanmamış göz işareti teorisi tartışmalarından farklıdır ve uçak kanadı yapıcıları tarafından da denenmiş/yapılmış olması buna avantaj sağlar.
    Göz işareti teorisinde araştırılan nesne, yardımcı olarak en iyileri seçme ve klavuz olarak üremenin fiziksel karakteristliklerini keşfetmektir.Son deney daima başarılı olur, Güvercinle uğraşanlar için başlangıç ve son bunun içinde bulunur.Yinede biz bu testle pek memnun olmadık.Bir çok yarış gününde kötü güvercinle birlikte iyi güvercin de kaybederdi, bunu bir şans olarak kabul etmeliyiz ve tabiki de kalitesizlik bir kaç kuşun makul zaman da eve varmasında büyük bir rol oynamaz.
    Konunun içine dalmadan önce buradaki hiçbir şeyin anlaşılmasının kolay olmadığıdır. Bir hayatın adandığı bütün bu gözlem çalışmaları burada bir araya getirilmiştir ve bunlar eminim ki güvercin yetiştiricilerinin problemlerini çözmeye yetecektir.
    Birkaç madde fikir vermek, hepimiz için kanat teorisinde neye ne kadar ihtiyaç duyduğumuza karar vermemizde ve özellikle potansiyel yarış değeri olanlar için üreticileri seçmemizde veya denememiş kuşları seçmemizde yardımcı olacaktır.
    Gözlemler 3 farklı kuş kategorisi olduğunu gösteriyor:
    -Kanat Çırpıcılar
    -Yarı Kanat Çırpıcı Yarı Uçucular
    -Uçucular ( yazı da gliders diye geçiyor sözlükte de motorsuz uçak anlamında, suzulen dıye dusunebılırız)
    -Kanat çırpıcılar kanatlarını çırparlar ve hızlı bir şekilde zemine geri gelirken kısa bir süre için süzülürler.
    -Yarı kanat çırpıcı ve yarı uçucular genellikle kanatlarını kullanırlar, daha uzun bir süre süzülüp ve çok daha uzun bir mesafe ile zemine geri dönerler.
    -Uçucular havayı kullanıyormuş gibi gözükürler ve rüzgar arkalarındayken alçalmayı ummadan kendilerini muazzam bir yükseklikte korumaya çalışırlar; ama o zaman bile inişleri/alçalmaları çok yavaştır.
    Mullenhof aşağıdaki kanat çırpıcılar serisini kanıtlamış/bulmuştur:
    1) Bıldırcın serisi
    2) Sülün serisi
    3) Serçe serisi
    4) Kumru serisi
    5) Kırlangıç serisi
    6) Karasağan serisi
    O, böylece en zayıf kanat çırpıcıdan en iyisine gittikçe kalitesi artan bir sıraya soktu.Uçuş hızı artışı, ve onun süresindeki artış.Onun çalışması daha ileriye gidemedi çünkü ne araştırdığını buldu.Üstelik o, hayatının tamamını bu belgeleri toplamak için harcadı.
    Ama bugün onun çalışmalarını bilen bizler onun güvercin yetiştiricilerine ışık tutan gözlemlerine dayalı sonuçlar çıkarabiliriz.
    Mullenhof un serilerinden aşağıda bir kaç tane bulunmaktadır:
    1)_ Geniş uçuş tüyleri öncelikle belirgin bir şekilde orak biçiminde kavis çizer, tamamen düzgünleşmiş noktaya doğru derce derece daha fazla düzleşir.
    2)_ Kanadın iç bükeyi, öncelikle çok derindir, düzleşmiş noktaya ya da neredeyse düzleşmiş noktaya doğru azalarak kaybolur.Yüksek serili kuşlarda bu görülmez.
    3)_ Toplam taşıma yüzeyinin en geniş parçasını temsil eden geri kanat, bir tüy demeti kadar olan bir noktaya doğru çabukça büzülür/küçülür.
    4)_ Uçuş daha hızlı ve daha uzun olduğunda kanat da daha uzun olur, bu nokta da ağırlığın kaldırıldığını hesaba kattığımızda kılıç kırlangıcının kanadı güvercinimizinkinden 3 kat daha uzun olur
    Uçucularda kanat iskeleti kitaplardan daha uzun olmaya meyillidir, bu yüzden en iyi kanat çırpıcılarda kanat iskeleti daha kısa olmaya meyillidir.Bu gerçek burada bir uçuş mekanizması olduğunu ve farklı performansları üreten farklı mekanik faktörlerin olduğunu akla getiriyor.
    Bıldırcın ve sülün ün kanat çırpışının güvercinden daha düşük bir hareket performansına sahip olduğunu ve güvercinin kanat çırpışının kılıç kırlangıcından daha düşük bir hareket performansına sahip olduğunu düşünebilirsiniz. Performanslar farklıdır çünkü kanat kaliteleri farklıdır.Bu farklı türler içerisinde açık bir şekilde gözükür dahası kabak gibi ortadadır ama şimdiki konumuz yarış güvercinlerinin uçuş mekanizmasıyla ilgili.
    İlerlemenin esas prensibi olarak bir güvercinin yarış performansı kanat çırpışının kalitesine bağlı olacaktır. Çalışmamız gereken konu kanadın görevini nasıl yerine getirdiğidir.
    Hayvan bilimcileri kanatta her zaman bir aktif bölümün bir de pasif bölümün olduğunu gördüler ve çalışmaları şunları gösterir:
    1)_ Aktif kanat yanda üst üste binen 10 temel kısımdan oluşur.
    2)_ Pasif kanat tüylerden oluşur ikinciller ön kola bağlanmıştır.
    Biz bu iyice basitleştirilmiş sınıflandırmayı destekleyebiliriz fakat buna gerekli değişiklikleri de daha fazla ilerlemiş gözlemleri de ilave etmeliyiz.
    1)_ 4 geniş uçucu kanat tüyleri 7, 8 ,9, 10
    2)_ ilk 6 uçucu kanat tüyleri 1, 2, 3, 4, 5, 6
    3)_ arka kanat ikincilleri/ ikincil arka kanat
    4)_ Kanadın iskelet yapısı
    1: Gücün kaynağı
    2: Gücün tüketicisi/kullanıcısı
    3: Gerekli kaldırma yüzeyinin ayarlayıcısı/düzenleyicisi
    4:Hızın tamamını etkileyecek olan ayarlayıcı kollar
    Son 4 katmanın (tüy katmanı) kalitesi ve uzunluğu aşağı yukarı, yaratılmış girdabın kalitesine bağlıdır.Geri kanadın yüzey büyüklüğü daha büyük ya da daha az kaldırma kolaylığına bağlı olacaktır.
    Tecrübelerimiz bize gösteriyor ki geniş yüzey alanı olan bir geri kanat düşük hızlarda güvercine güçlü bir şekilde yardım eder ama aynı zaman da uçuş hızının artışına derece derece engel olur.
    En geniş yüzey alanı, güvercinin kendi güvercinliğinin etrafındayken görülür, en az yüzey alanı ise yarıştayken görülür.Peki bunun limiti nedir?Bu bir yönetme prensibi sorusudur.
    Zayıf kanat çırpıcılarda ve özellikle nadiren/seyrek uçan kuşlarda kanat iskeletinde ön kol ve kol uzundur.-They diminish in lenght as quality asserts itself to the point of being reduced to mere stumps in the swift,- ama onlar umulmadık bir şekilde yarı uçucularda ve kanat çırpıcılarda ( geniş/büyük uçucularda en büyük gelişmeyi göstermeleri ile birlikte ) uzundurlar.
    Pratikte kanat 4 parçaya bölünmüştür:
    1 ve 2: Aktif kanat, bu 10 büyük geniş tüy katmanlarıdır ve bunlardan bir tanesi ilk 6 katmanın ve son 4 katmanın farkı için bölünmeye zorlanır.
    7. 8. 9. ve 10. katmanlar ilk 6 katmalar tarafından kullanılacak olan enerjinin kaynağıdır.Açıkça görülebilen 2 rol vardır ki bunlar uçuşa zarar vermekten ve dengeyi bozmaktan kaçınmak için mükemmel bir şekilde yerine getirilmelidir.
    3: Geri kanat.Uçuşun tamamında aktif olmayan/hareketsiz parçadır.O basitçe taşıma yüzeyi olarak iş görür.Havalanırken ve yere inerken onun geniş yüzeyi kuş için avantajdır ama kanadındaki tüy katmanı ona engel olur dezavantaj teşkil eder.
    4: Kanadın iskeleti, kaldırıcı/ayarlayıcı kolların uzunluğudur ve kanat kasları tarafından hareket ettirilir.(diğerleri tarafından değil).Bu uzunluk manevra kabiliyetine/hızına bağlıdır.Hız kanadın ucuyla birlikte her kat çırpışını tasvir eden/anlatan elipse yakın bir şekil çizer.
    Sorgulanması gereken bu fikirlerin doğru olup olmadığı ve uygulanabilir olanların gerçeklere uyanlarla bir sonuç çıkarılıp çıkarılamayacağıdır. Bakalım görmemiz olanak verecekler mi?
    1)_ Yarış kabiliyetinin sorgulanması
    2)_ Üreme kabiliyetinin sorgulanması
    Amacımıza ulaşmak için aşağıdaki nitelikleri dikkate almak zorundayız.
    1)_ Kanat iskeletinin boyutu
    2)_ İçeri giren yerin ucunun değişken kalınlığı (Burada kanatla gövdenin birleştiği yerden bahsedildiğini dusunuyoruz)
    3)_ Geri kanadın derinliği
    4)_ Geri kanadın hizası
    5)_ İlk tüy katmanının uzunluğu
    6)_ Geniş tüy katmanlarının kalitesi
    7)_ Son 4 tüy katmanının şekli/biçimi
    8)_ Son 4 tüy katmanının ucunun yuvarlaklığı
    9)_ Son 4 tüy katmanının hizası
    10)_ Son 4 tüy katmanının düzgünlüğü
    11)_ Kanadın uzunluğu
    12)_ Son 4 tüy katmanının üst üste binişi
    1) KANAT İSKELETİNİN BOYUTU
    Mullenhof’un serileri bize en kötüden en iyi kanat çırpıcıya kadar gidişi gösterir.Ön kol ve kolun uzunluğu uygun bir şekilde azalır.Örnek olarak devekuşunda kol gereksiz uzundur, baş ve ön kol da maksimumum küçülüş vardır.Albatroslarda bu havadayken büyük bir yön bulucudur, ön kol ve kol aynı uzunluktadır.Uzun ve hızlı uçan fırkateyn kuşunda , kol hissedilir derecede ön kol dan kısadır, hızın üstadı olan kılıç kırlangıcında kol kütük gibi küçültülür??? Ve ön kol çok kısadır.
    Kol ve ön kol un uzunluğunun küçültülmesi/ küçültülmüş olması acayip bir gerçektir, el adım adım uzar ve o, kılıç kırlangıcında kanat iskeletinin gerisinden/ üst tarafından daha uzundur.Kuş ve insanlar için sıkça kullanılan kelimler sadece kol, ön kol ve el değildir. Kanat iskeletine hızı ve karmaşık kanat çırpış hareketlerini veren kanadın bu parçalarını hareket ettiren kaslardır.
    Bu işle uğraşanlar onu kuşun önündeki göğüs kasları olduğunu düşündüler ki o güvercin kasının yapabileceklerinin hesaplanmasında bir standart olarak kullanılmalıdır ama onlar ağırlık kaldırıcının sırt ve göğüs kaslarıdır.Onlar olmadan kasların en çok efor sarf ettiği iniş ve kalkışlarda vücut zarar görebilir ve sonuç olarak iç organlarda karışıklığa sebep olur.
    Peki göğüs kasları ( ya da göğüsle ilgili olan) sadece rolü inişte ve kalkışta mıdır? Uçuşun tamamında güvercin hızını alır almaz onarlın rolü boşa çıkar ya da hiçtir sıfırdır ama bu fikri bir gerçek bozar. Göğüs kemiği kaslarının gelişimi kanat çırpışının hareket veriminde üstün bir rol oynar.
    Uçuşun tamamında birleşmiş kasların eforu/çabası çok azdır.Bu gerçek Kanat Metodunun doğru bir şekilde anlaşılmasının temelidir ve güvercin yetiştiricileri tarafından ciddiye alınmalıdır.Bu zor bir çalışmadan daha fazla yararlanmanın sorunudur ve ne kadar iyi yaralanacağın kanadın kalitesine bağlıdır.
    Ön kol ve koldan oluşan ayarlayıcı/kaldırıcı kollar kanat kasları tarafından aktif hale getirilir/ çalıştırılır ve ayarlayıcı/kaldırıcı kolların orantılı uzunluğu kanat ucunun sıkıştırmaya ( havayı) uygun zamandaki (ki burada elips şekli çizer) hızına bağlıdır.
    Kanat ve motor da tüm motorlarda olduğu gibi bir sıkıştırma zamanı, bir ölü zaman ve bir boşalma zamanı vardır.Kanat sıkıştırma zamanında en yüksek hıza ulaşır ki bunu yapmak zorundadır.
    Üretilen güç daima eski bir mekanik metoda dayanır. F=MV1. M (kütle) uçuşun tamamında değişmez ama V ayarlayıcı/kaldırıcı kolların uzunluğuna bağlı olarak değişebilir.Eğer 4 e eşit bir kütleniz var ise ve hız 2 ye eşitse:
    MV(2)=4 X 2 X 2=16
    Ama eğer hızınız aynı kütle de 4 e eşit olursa:
    4 X 4 X 4=64
    Bu çok basitleştirilmiş hesap sayesinde hızdaki mümkün olan artışla birlikte elimizdeki güvercinin niteliklerini ya da en çok aranan nitelikleri çok küçük bir karşılaştırmayla görebiliriz.And since both length and angular dispalecement control this long lever arm, which is the hand finished with large primaries, to the wing tip, active part in the output of the wing flap will cover its ellipse at a speed proportional to the increase in angular dip in the unit of 1/10th of a second.
    Eğer ön kol ve kol un kısalışı bir cinsten diğerine görülüyorsa, güvercinlerimizde her birinden bir diğerine bu çok kolay anlaşılabilir karakteristik farkın bulunacağını görmek hiç de zor değil.Ön kolun 2 inch den kısa olması zor, gerçekten çok zor.Ancak ve ancak ön kolu 3 ¼ den geniş bulabilirsiniz.
    Bahsedilen değişim/fark bu küçük ayrıntıya özel olarak gerçekten muazzam ve kanıtlanması kolaydır.Bu, inch in kesirine kadar ölçülmek zorunda olan diğer kanat niteliklerinden daha kolaydır.Biz öncelikle ön kol ile uğraşacağız çünkü kol un ölçülmesi çok daha zordur.Bir kaç istisna ile birlikte güvercinlerde ön kol ve kol un orantılı değerleri hemen hemen hiç değişmez.
    Bundan 30-40 yıl öncesine kadar kol ölçüsü 3 ¼ olan güvercin bulmak zor değildi.2 ¾ ölçüsünde olanlar ise büyük çoğunluktaydı.Bugün yukarıda bahsedilen güvercinlerin ilk tipi yok oldu ikinci olan ise gerçekten nadir bulunur ya da bulunması imkansız.2 ½ ölçüsünde daha fazla olan tek (single) kol bulabilmeniz için 50-60 güvercinin elinizden geçmesi lazım.Yalnız bu her zaman için geçerli değildir ama çoğu zaman doğrudur.
    Bu bir organ niteliklerinin adaptasyon başarısıdır ve bu iş gereklidir.Bu bir başarıdır.hatta yapılan tek başarıdır.Eski güvercin yetiştiricileri bugünkü güvercinlerin eskilere göre uçuş süresinde ve hızında üstün olduklarını iddia ediyorlar.Bu doğrudur.Şüphe yok ki bu günün en iyi/en hızlı güvercinleri geçmiştekilere göre üstün niteliklere sahiptir ve gelecektiler bugünkülerden daha üstün olacaktır.
    O bir uyum sağlayabilme başarısıdır veya ölme/ölüm sorunudur.Büyük/ mükemmel uçucular orta sınıfın ya da vasat haldeki olanların hayatını çok daha zor kılar ve diğerleri gittikçe artan aralıklarla öldürülür.Bizim için şüphe yok ki mümkün olan en kısa kol için yetiştirmeliyiz ve ön kol un 2 inch den kısa olması için uğraşmalıyız.Güvercin yetiştiricileri çiftleştirmede dikkatli olmak zorundadırlar çünkü karakter/nitelik geçicidir ve en küçük bir direnmede bile kaybolur/ yok olur.Bu daha uzun ön kol ile yapılan çaprazlamadır.Eğer eşlerden sadece birisi bu niteliğe sahipse bunu sabitlemek için güvercin(ler) bilimsel bir şekilde beslenmelidir.Bu sıkıntı çekmeye değer.
    Ölü bir güvercinin kanadını dikkatle incelemek, ön kol ve kol u tam olarak ölçmek çok kolaydır ama bu yaşayan bir hayvanda kolay değildir, özellikle ölçülecek olan kısım tüylerle kaplıysa.İki güvercin yetiştiricisi birbirlerine yardım ederek aynı ya da neredeyse aynı sonuçlara ulaşabilirler ama bu karakter için inch in kesirleri çok da önemli değildir ve yapılacak en basit şey uygulanabilir bir ölçüm yöntemi bulmaktır özellikle ön kol için inch in kesriyle birlikte.
    Ön kol u ölçmek için sağ elinizin baş parmağının ucunu ön kol un uç/sınır noktasına yerleştiriniz.Bu nokta B dir.Kanadın dış kısmının doğal olarak işaret parmağınıza düşmesine müsaade edin ve ikinci eklem noktası ve ya ilk ve ikinci eklemler arasındaki birleşme yeri, yani hissedeceğin yer C noktasıdır.Eklem yerlerinin birleştiği yer aşağı yukarı 2 inch e eşittir.El ile direk temas eden yer ilk eklemdir.Bu basit bir yöntemdir ve bir süre sonra imtihan/sınav için 2, nin kesrine ihtiyaç duyulur.
    Ayarlayıcı/ kaldırıcı kolların parçaları/kısımları arasındaki ilişkide not düşmemiz gereken bir şerler var; çünkü insan koluyla arasında bir fark var: kuşların kol ve ön kollarının uçları güçlü bir bağla birleştirilmiştir.Sonuç olarak kanadın bu parçası bir üçgene benzer.Yinede kuşlarda insanlardakinden daha az hareket özgürlüğü vardır.Fakat bu esnekliğine, zarifliğine ve bu üçlü kombinasyondan gelen itici gücün hareket güzelliğine hayran olmayı engelleyemez.
    İÇERİ GİREN KISMIN (UÇ KISMIN) DEĞİŞKEN KALINLIĞI
    (LEADİNG EDGE)
    Rüzgar tünelindeki deneyler kavisli yüzeyin daha iyi sonuç verdiğini açıkça gösteriyor veya verilen havaya daha az direnme gösterdiği elde ediliyor. Göz önüne alınan problem ince pervane kanatlarıdır.Bununla birlikte kasırga çalışması bize hava katmanları arasında bir çeşit içe giriş/ içe işleme olduğunu gösterdi ve ince pervane kanatları tarafından bir kesiliş olmadığını gösterir.Üstelik bu hava tabakalarının, geriden vücudu iten geri kanada doğru hareket ettiğini açıkça gösterir.Böylece hiç karşı basınç bertaraf edilmesi/elenmesi yoktur ve bu hava katmalarının basınçla karşılaşması daha uzun değildir.Yoğun/deliksiz sağlam vücut, ilerleyişinde daha az dirençle karşılaşır, bu aerodinamiğin gözlemlerindendir ve araştırma aerodinamik form da geliştirildi.
    Bir güvercinin ideal şekil etkenleri aşağıdadır:
    1) Güvercin havada yatay olarak süzülmez.
    2) Sıkışmış havanın kaçışı son 4 iri tüyün içinden olur, kanadın tepesindedir ve arkaya doğru değildir.
    Uçuşta anlık hıza bağlı olarak güvercin vücudu yatayda aşağı yukarı salınım yapar, İnişte ve kalkışta neredeyse dikey doğrultuda olduğu düşünülür. Bu salınım iki omuzun arasında bulunan noktada gerçekleşir. Bu gerçek denge savunucularını kızdırmamalı. O böylece ilk bakışta görülemez. Bu uçuş performansıyla bir ilişkisi olmayan aerodinamiğin sorunudur.
    Bununla birlikte eğer bir kanat çırpışı gözden geçirilirse, eğer bir kanat kırılmışsa ve Marey in yaptığı gibi analiz edilirse ve eğer birleşmişse veya yavaş film gösterimi yardımıyla kanat ucunun, her bir kanat çırpışta vücudu ileri taşıyan parçası olduğu görülür.Bu hava katmalarına hücum eden parçadır ve bu parçanın yuvarlaklığı daha fazla ya da daha az sızmaya/girişe (havanın) bağlıdır.
    Burada aerodinamiğin bir doğrusuyla karşılaştık. İçe giriş/ işleme ön parçanın/ ön kısmın daha yuvarlak şeklinin daha fazla kolaylık sağlayacak olmasıdır.Belki ön/ öndeki ucun kalınlığı kanat kaslarının kalınlığına bağlı olduğu düşünülebilir ama bir önceki örneğe bakıldığında kanat yapısının aynı olduğu görülecektir.Bu kaslar geriye doğru taşınır.Bu yüzden bir şeyler biraz farklıdır.
    Her bir kanat niteliği/ karakteri farklı bir rol oynar ve bazen birkaç rol oynar. Eğer hız, ayarlayıcı/ kaldırıcı kolların kendi boyutu tarafından ayarlanmışsa ki bunlar hıza düzgün bir karakteristik verir o zaman kalın ucun kendi yorgunluğunu eteleyici karakteri vardır.
    Bununla beraber bu özellik iyi, uzun mesafe güvercinlerinde bulunur ki bunlar 10 veya 12 saat hiç yere inmende uçarlar.Her kanat çırpışta daha az kaz gücü gereklidir ve bunun yarattığı etki yukarıda da söylendiği gibi kolayca açıklanmıştır. Maalesef biz burada tüm bu yetiştirmemiz karakterler içinde en zor bulunan karakterle uğraşıyoruz. o şaşırtıcı bir kolaylıkla ortadan kayboluverir ve muhakkak elinizde bulunan bir dişiyle ve erkekle gelecek nesillerde bunu sabitlemek için çiftleştirmelisiniz.İlk çiftleştirme başka bir yöntemle yapılmıştı ve sihirmiş gibi kayboluverdi.
    Meraklılar belki tartışılan ikisinden hangisinin en önemli olduğunu sorabilir. İyi bir ön uç ve kusurlu bir kanat sonu başarısızlık demektir ama iyi bir kanat sonu ve ince ön uç kısa mesafelerde güzel/ makul bir sonuç verir.Uzun mesafe yarışları için ise tam bir kanada ihtiyaç duyulur ama ihtiyaç duyulan en açık karakter ise kalın ön uç tur.
    Eğer uluslar arası yarışmalardan ilk 20 nin ve hız klubü yarışmalarındaki ilk 20 yi bir araya getirebilirseniz fark edeceksiniz ki ilk çoğunluğun %100 ünün kalın ön ucu olduğunu ve ikinci çoğunluğun ise büyük kısmının ince ön ucu olduğunu göreceksiniz ama birkaç tane de kalın ön ucu olan bulabilirsiniz.
    Cevırı m.cıhan yeter
    Düzenleme selcuk köroglu
    NOT:EĞİK OLARAK YAZILAN CÜMLELER YA ANLAŞILAMAMIŞTIR YA DA TAM OLARAK ÇEVRİLEMEMİŞTİR.

  • Posta Güvercinlerinde Göz Teorisi

    Göz teorisi posta güvercinlerinde aranılan fiziksel vasıflarla ilgili olarak ortaya atılan diğer teorilerle beraber kuş şeçmelerinde kullanılan bazı vasıflardan bir tanesidir.Genel anlamda konuya bakacak olursak bu vasıflar şu şekilde sıralanabilir.Göz,kanat,kuyruk,ayak,balans,vucut yapısı,tüy kalitesi vs.gibi.Bütün bu gözle görülen ve istenilen vasıflar kuşun mükemmel bir yarışçı veya damızlık olmasına yetmez.Sonuç itibariyle kimi kuşçular kuş seçiminde bu aranılan vasıflara çok ciddi anlamda önem verirken kimi kuşçularda sadece kuşun yarış performansını göz önünde bulundurur.şuda bir gerçekki yarışlarda son derece başarılı olan bir kuş mükemmel bir damızlık olacak diye kimse iddia edemez.Zira kuşun yarışçı vasıflarının üst düzeyde oluşu ile damızlık vasıflarının üst düzeyde olması aynı şeyler değildir.şayet bu iş bu kadar basit olsaydı 2 tane şampiyon kuşu birbirine vurduğumuzda altından sürekli şampiyon kuşlar çıkması gerekirdi.Bir kuşun hakkında kesin karar vermek için onu damızlıktada deneyip yarışlarda verdiği yavruların performansına bakıp buna göre damızlık vasfının yüksek olup olmadığına karar verebiliriz.Zira en uzman seçici YARIŞ SEPETİDİR.

    Kısaca göz teorisinden bahsetmek gerekirse;Kuşların gözünde 5 adet dairesel alan mevcuttur.

    1-Circle of pupil (göz bebeği)
    2-Circle of adaptation (Göz bebeğini çevreleyen daire)
    3-Circle of correlation (İristen önceki son daire)
    4-İris
    5-Breeding circle (damızlık dairesi),sağlık dairesi veya yaygın bir ismi Vermeyen ring

    Bütün uzmanların birleştiği tek nokta posta güvercininin göz yapısında bu 5 halkanın veya dairenin bulunması.Bu dairelere verilen ismlerin bazıları kişilere göre değişsede aranılan vasıflar sonderece benzerlik arzediyor.
    1-Göz bebeği posta kuşunda en önemli özelliklerden bir tanesidir.Rengi siyah olmalı ve oval veya yuvarlak olmalıdır.Kuşun gözünü güneş ışığına tuttuğumuzda göz bebeğinin mutlaka buna refleks gösterip adete toplu iğne başı gibi küçülmelidir.İyi bir güvercinde göz bebeği mutlaka küçük olur.Göz bebeği büyük olan güvercinler uzun ve zorlu yarışları bitiremez.Zira bu güvercinlerin gözleri güneş ışınlarından çok fazla etkilenir.
    2-Göz bebeğini çevreleyen daire ;bu dairenin içersinde güvercinlerin yarışçı özeliklerini gösteren yatay ve dikey çizgiler mevcuttur.Bu çizgiler hızı ve kuşun takribi mesafeni gösterir.Bunun dışında iyi bir damızlık güvercinde bu dairenin etrafını çevreleyen hat testerenin dişlerini anımsatmalıdır.
    3-Bu daire anladığım kadarıyla sadece renk ifade ediyor ve vites kuşlarında geniş olurken maraton kuşlarında dar oluyor.Birçok rengi vardır.Bunlar sarı,yeşil,mavi,gri,beyaz,menekşe vs.gibidir.Bütün renkler yarış kazanabilir.
    Sarı ve sarı yeşil kapsamlı bir göz rengidir.Beyaz ve gerçek dominant menekşe 1 nolu damızlık gözüdür.Eşleştirmelerde buna dikkat edilir ve ZIT göz rengine sahip kuşlar birbirleriyle eşleştirilir.
    4-İris ;genellikle posta güvercinlerinde iris gözdeki en önemli daire olmakla birlikte renk itibariyle kırmızı ve kahverengi vb.gibi çeşitlilik arzedebiliyor.İrisin koyu ve canlı bir renge sahip olması aranılan bir özellik.Ayrıca iyi bir yarışmacıda iris düz bir satıha sahip iken iyi bir damızlıkta pütürlü olmalıdır.Benzetmek gerekirse irise baktığınızda iyi bir damızlıkta dağlar ve vadileri andıran yükseklik ve düzlükler görülmelidir.Ayrıca bu kırmızı rengin arasına kuşun göz halkasına bağlı olarak beyaz veya siyah gibi renk granüllerinin yer almasıda ayrı bir özelliktir.Damızlık güvercinde iris göz bebeği istikametinde yüksekten alçağa doğru inen bir step sergiler.
    5.Damızlık dairesi gözün en dış çevresinde yer alan son halkadır.Bu halka her kuşta mevcut değildir.Bu daire göze kan pompalarve besler.Kuşun sağlıklı olup olmadığını buraya bakarakta anlarız.
    Bütün bu anlatılanlar ve yazılanlar sadece bir teoridir.Bu nedenle bu teoriye inanan ve uygulayıp başarılı olan bir çok kuşçu olduğu gibi inanmayıp sadece şaçmalıktan ibarettir deyipte başarılı olan bir çok kuşçuda mevcuttur.
    Burada tercih yapmak kişilere kalıyor.Sonuç itibariyle bir kuşun yarış kazanabilmesi için sadece iki kanatının olması yeterlidir şeklindede bir yaklaşım gösterebiliriz.Benim şahsi fikrim fanatiği olmamak şartıyla bütün teorileri dikkate alıp kuşun aranılan ve istenilen vasıflara sahip olup olmadığına dikkat edilmeli.Üzellikle damızlık seçiminde göz teorisine yüksek oranda inanıyorum.Ancak son karar aşamasında mutlaka yarış sepetine güvenmeliyiz.Zira en doğru kararı YARIŞ SEPETİ verir.
    Saygılar
    Rahmi Bozkır

  • DR. MILAN GILIÇ’A GÖRE IZMIR MAKARACILARI

    Bosnali yetistiricilerden Dr. Milan Giliç’in aktardigina göre, Izmir makaracilari hakkinda anlatilan çok eski bir efsane, bu güvercinlerin kökeninin aslinda çok eski dönemlere ve M.Ö 2000 li yillara kadar gittigini düsündürmektedir. Bu yillarda Mezopotamya’da Sümer dilinde Inanna olarak geçen savas ve cinsel ask tanriçasi Istar’in, bir güvercinin kanadina igne takarak onun uçmasini engelledigi söylenir. Buna karsin uçmaya çalisan güvercin ise havada makara yaparak (geriye dogru taklalar atarak) yere düser. Bu hareket sonrasi güvercinin kanatlarinin kanadigi gözlenir. Böylece bu güvercinlerin makara yapmaya alistiklari söylenir. Izmir makaracilarinin kanatlari oldukça uzundur. Uzun olan bu kanatlar bugün hayli hassaslasmislardir. Uzun uçuslardan sonra kusun kanatlarinda kanama meydana gelebilir. Bu olay sanki efsanenin tekrari gibidir. Kanatlar ayni efsanede oldugu gibi güvercin yere indiginde kanli olurlar. Dr. Milan Giliç’in belirttigine göre, Izmir makaracilarinda kuyruk telek sayilari tam olarak 16 dir. Bu sayi ne bir eksik ne de bir fazla olmalidir. Telek degistirme ya da tüy düsürme gibi olaylar haricinde bu sayi kesindir ve irkin saf oldugu anlamina gelir. Bazi kaynaklarda belirtildigi gibi 16–22 arasi kuyruk telek sayisi dogru degildir. 16 telekten fazla olan her sayi irkin kirildigi anlamina gelir. Kuyrukta bulunan çifte tüyler (renk olarak iki tüyün ayni olmasi) kusun irkinin saf oldugunu gösterir. Izmir makaracilari daha ince ve uzun bir vücuda sahiptirler. Kuyruklari daha uzundur. Bu durum kusun daha da ince görünmesine neden olur. Gagalari da gene dikkat çekici sekilde ince olur ve Oryantal makaracilarina göre belirgin olarak uzundur. Gaga rengi kemik rengi olur. Bazi kaynaklarda siyah renk kuslarda gaganin siyah olabilecegi belirtilme birlikte bu dogru degildir. Izmir Makaracilarinda siyah kuslarda da gaga, kemik rengi olmak durumundadir. Gözler inci rengidir. Farkli bir renk kabul edilemez. Inci rengi göz bütün renkler için geçerlidir. Kusun renginin degismesi göz renginin degismesini gerektirmez.

     

  • 2015 Çorlu Güvercin Festivali Miski takla Güvercinleri

    en guzel takla guvercinleri 001en guzel takla guvercinleri 002en guzel takla guvercinleri 003en guzel takla guvercinleri 004en guzel takla guvercinleri 005en guzel takla guvercinleri 006en guzel takla guvercinleri 007en guzel takla guvercinleri 008en guzel takla guvercinleri 009en guzel takla guvercinleri 010en guzel takla guvercinleri 011en guzel takla guvercinleri 012en guzel takla guvercinleri 013en guzel takla guvercinleri 014en guzel takla guvercinleri 015en guzel takla guvercinleri 016en guzel takla guvercinleri 017en guzel takla guvercinleri 018en guzel takla guvercinleri 019en guzel takla guvercinleri 020en guzel takla guvercinleri 021en guzel takla guvercinleri 022en guzel takla guvercinleri 023en guzel takla guvercinleri 024

  • 2015 Çorlu güvercin festivali trakya makaracısı güvercinler

  • Satılık taklacı güvercinler

    Ankara taklacıları

    Taklacı güvercinler

    Satılık taklacı güvercinler listesi

     

    konya-taklambac cakmakli-gok-1 boz-kirli-disi boz-mardin taklaci-guvercin-06 taklaci-guvercin-05 taklaci-guvercin-04 taklaci-guvercin-03 taklaci-guvercin-02

     

     

  • Tekirdağ Profesyonel Güvercin Yetiştiricileri Kurallar

    1. Tekirdağ Profesyonel Güvercin Yetiştiricileri Derneği Facebook Sayfasıdır
    2. Geneli Makaracı Güvercin Yetiştiricilerinden Oluşmaktadır
    3. Ticari reklamlara güvercin satışına ve takla paylaşımlarına izin verilmemektedir
    4.  Kişiler yazdıklarından sorumludur. Burada kişilerin yazdıkları grubun tüzel kişiliğini yada grup yöneticisini bağlamaz.
    5. Bu grup her türlü Güvercin ırkı tartışmayı ve sorulara cevap aramayı kendine esas almıştır.
    6. Grupta “mk, amk, aq” küfürlerin kullanımı yasaktır.Doğrudan
    7. kişiyi hedef alan her türlü küfür yasaktır 3 kez uyarılara rağmen bunu yapmaya devam edenler engelenecektir.
    8.  Her türlü nefret suçu uyarılmaksızın engellenecektir.
    9.  Bir etnik yada dini kimliği hedef alan yaklaşımlar( Bunlara kişilerin inanç yada inançsızlıklarına küfür etmekte dahildir.)
    10.  Her hangi bir ideolojik yada saf ırk/üstün ırk söyleminde bulunmak bu niteliklte başlık açmak yasaktır.
    11. Provakasyon yapmak kişileri yada grupları hınca, kine, nefrete sürükleyecek paylaşımlar yapmak yasaktır.
    12. Grupta yorum yapılmış her hangi bir başlığın silinmesi kişin kendi başlığı dahi olsa yasaktır.
    13. Grubun ana yönetim ilkesi bu esas ilkeler olup grupta hiç bir üye bu ilkelerin üstünde değildir.
      yönetici sadece bu kuralların uygulama neferidir.
    14.  Grup üyesi olan herkes bu kurallarıı kabul etmiş sayılır.
      Not:Bu kurallara uymayanları yöneticiye bildiriniz.

  • Tippler eğitimi hakkında makale

    A.Newton 1987 NTU Bülteninden yazısının bir kısmı umarım okuyup keyif alırsınız;

    Yazıma başlamadan önce tanınmış bir soyu edinmediğiniz sürece kuşlarınızı uçurmak için zamanınızı boşa harcamamanızı vurgulamak isterim.Acemilerin geneline biraz acı bir söz olarak gelebilir ancak amacımız işimizde başarılı olmak ve doğru araçları kullanmak olmalı.İlk tavsiyem işe başlamadan önce doğru Tippleri nasıl edineceğimiz yönde olacak önce en yakın Tipplerciler nerede onu öğreniyoruz temin edebilmek adına.Bir iki tane yarışlara katılmış Tipplerci adını öğrenmeliyiz.Bunun nedeni son derece hayati önem taşıyan kümes çizimi için biraz fikir edinmemizde olacak tabiki.Bazen lokasyon çok zor olabilir bunun farkındayım ancak sonradan çeşitli sorunlarla karşılaşmamak için lütfen çevreye bakın bu zaman kaybı olmayacak aksine size çok fayda sağlayacak.Şimdi kümesin boyutları isteğinize ve cebinizdeki paranın durumuna bağlıdır bu da ayrı bir konu tabiki.Yirmi yıllık tecrübeme dayanarak şunu söylemeliyim şu andaki kuş sayınızdan fazla box ınız olmalı ilerde sayı fazlalaştımı yetsin diye şimdiden bunu planlamalısınız.Yaparken veya satın alırken yeterince geniş bir odada planlayın ziyaretçileriniz stoğunuzu görmeye gelecek bunuda gözardı etmeyin.Lütfen komşularınızı rahatsız edecek onları kıracak gözebatacak şeylerden kaçının.Pekala ufak tefek harcama yaparak kümesinizi boyayarak olduğundan güzel hale getirebilirsiniz.Bu hobine ve keza mülküne değer katar.Eğer kümesiniz evinizin yakınında ise misafirlerinize kahve çay vb ni taşırken evinizi kirletmeyin.Ev eşyalarınıda bu işler için kullanmayın ve aşırmayın.Ben çay havlularının hiçbir zaman sırra kadem bastığını görmedim.Kendine ait olanlar her zaman daha iyidir.Elektrik kablolarınıda döşerken dikkatli olun herşeyi mükemmel ve güvenli bir şekilde yapın.Şimdi biz bir takım yerlere vardık bakalım önümüzdeki ne.Ne kadar boş vaktimiz var?Kaç kuş besleyeceğiz?Ben minimum 3 çift tanınmış bir kuşçudan edinmenizi tavsiye ederim ve 3 veya 4 adet dropper.Farzediyorumki bunların nerede olduğunu biliyorsunuz ancak birkaç yeri görmeden hemen seçim yapmayın ve satın almayın.Birçok renk tip ve boyutta kuş var.Hakiki kuşçular size yardım etmekten memnunluk duyacaklardır.Bu şu anlama gelir kulüpler ve kulüp üyeleri.Arkadaşların kuşları nerden edindiğini sorduğunda onlara bu bir kazanç sağlamaz.Onlar bayıla bayıla sana açıklayacaklar nasıl besleneceklerini nasıl kuvvetli yavrular alacağını.Burada bir noktaya daha işaret etmek istiyorum temizlik çok önemlidir.Keza kuşları sahiplenirken uçuşlarınıda görebilmek iyidir.Birçok uçuş sitili var yüksek alçak kanat vurma sitilleri de değişiktir.Başlamadan önce birçok sorunu ayıkladığın için zamanını boşa harcamamış olursun.Seni mutsuz edecek hayal kırıklığı yaratacak şeyleri öğrenmene yarar bunu yapmak iyidir böylece bunlar için vakit kaybın olmaz.Şimdi antrenman zamanı kuşları edindin anlamı uçuşa başlıyorlar.Yuvalıklarında yem yemeye ve su içmeye başladılarmı ana babalarından ayırarak ayrı bir bölmeye alıyorsun.Sonra künyelerini çalışma kitabına kaydettiğine emin ol.Dropperlarının bir kısmı ile bundan sonra birlikte çalışacaklar bu bölmeye koyuyorsun fakat emin ol dropperlar sinirli olmasınlar.Şimdi doğru başlangıç çok önemli.Onları tuzağın içine almaya karar verdin şu an itibarıyla.Kuşları eğitmek uzun zaman ve dikkat gerektiren bir iştir dropper lar ile az yada çok zaman geçirmelerini bu aşamada her gün sağlıyorsun.Tuzakta veya uçarken kuşlar kedi ve köpekler tarafından rahatsız edilmemeli ve ürkütülmemelidir.Bu izinsiz girişimlerden etkilenmeleri gerekir tabiki.Eğer korkarlarsa sil baştan yapmak gerekecektir buda zamanı uzatır.Bununla birlikte kuşları artık ayırma vakti geldi kuşlara eşit miktarda buğday arpa ve darı veriyorsun.Yavruları ölümüne aç bırakmadan.İlk uçuşlarında mümkün olduğunca en kısa sürede aşağı alman gerektiğini asla unutma.Eski metod yavruları alıştırırken sadece arpaya dayanırdı ancak ben bunun tamamen aksini düşünüyorum sadece arpa kuşların gelişimini uçuşunu ve büyümesini kötü etkiler.Bu metodun en iyi metot olduğuna hiçbir zaman destek olmadım.Benim metodum önünüzde diğerleride istediğinizi deneyebilirsiniz.Benim 60 yıla yaklaşan geçmişim ve rekorlarım ortada.1935 de başladım 18 saat 50 dakika ve kiti kaybettim.1936 da 1937 1938 ve 1939 da bana onur veren zamanlarla ulusal şampiyonlukları kazandım.1940 da bir kuş gece karanlığında kaybettim.Tüm bu uçuşlar yapılırken ortamın karanlığını kıracak herhangi bir aydınlatma kullanılmadı.Sonra savaş nedeniyle 1946 ya kadar sessizlik oldu.1947 ve 1948 de tekrar ulusal yarışmalar başladı.Gördükki benim kuşlarda ve metotta yanlışlık yokmuş.Bu süreç zarfında hükümetten aldığım özel izinle kuşlarıma ailem baktı.Bu süreçtede güzel ve başarılı sonuçlar aldım ancak bunları bu yazımda yazmadım eğer ilgilenmek isteyenler olursa bunların kayıtları var bunları kontrol edebilirler.Şimdi benim sütten kesilmiş yavrulara verdiğim dietim bir karışımdan oluşuyor bunun içinde eşit miktarda herbirinden olmak üzere buğday, darı,yulaf,yulaf ezmesi,ve arpa var.Sadece 24 saatte bir besliyorum aynı miktarda yemlendikten hemen sonra derhal sularını içecekler.Artık yem ve su herhangi bir yerde bırakılmayacak.Diğer bir şey ise yemlenirken ellerinizi aralarında dolaştırarak ürkekliklerini kırmak.Kimse bir kümes dolusu çılgın ürkek kuş istemez kümesinde.Keza yemlerken makul yumuşak bir ses tonuyla onlarla konuşun bu ses tonunu hep aynı şekilde her defasında kullanın bu ses tonuna onları alıştırın.Asker eğitmeni ses tonu kullanmayın makul bir ses tonu kullanın.Kümese yaklaşırken ve uzaklaşırkende sert hareketlerden kaçının mümkün olduğunca makul adımlar kullanarak hareket edin kuşları indirmeye çalışırken.Kuşları indirirken kimse benim sesimi duyduğunu söyleyemezdi.Asla ürkek olmasınlar veya huyları değişmesin yoksa tekrar sorunlarla yüz yüze gelirsin.Tipplerleri başarılı bir şekilde uçurmak sabır ve zaman işidir.Kurallarına sıkı sıkıya bağlı kalacaksın ve bunları gerçekleştireceksinki uçuş fevkalade olsun bunun çok değerli bir şey olduğunu düşünün.Diğer bir nokta ise hobini takıntı haline getirme ailen olduğunu düşün diğer farlı şeylere hayatında izin ver başka şeyleride hayatına kat.Sadece kuşlar değil hayat.Birşeyler diğerleri olmadan olmaz.Misafirler gittiğinde etrafa çekidüzen vermeyi unutma.Bazı yerlerde gördüğüm manzara sanki bomba düşmüşte orası öyle bir hal almış gibiydi.Birçok kuşçunun karısı mükemmel mizaçlıdır fakat bir iki önlem almakta fayda vardır ben korkarım bu yüzden aileni yanına almanda bu işe ilgisini çekmende yarar vardır.Bunu iyi düşün.Herneyse tekrar kuşlara geri dönelim.Birkaç gün sonra kuşları tuzaktan çıkarıyoruz onları uzun süre tuzakta tutmak bize çok fazla yarar sağlamaz.En kısa sürede kanatlarını kullanmaları ve kümesin üstünde dolanmaları iyi olur.İlk kez traptan dışarı çıkardığında çok uzun süre dışarda kalmalarına izin verme tekrar tuzağın içine al ve yem ver fakat unutma 24 saat sonraya ayarla bu yem verme işini ve çok yem verdim diyede endişe duyma ancak dediğim gibi 24 saat geçmiş olacak.Tekrar yavruları dışarı salıyorsun dolaşmaları için ancak bu sefer daha dikkatli oluyorsun sopa kullanma yok onları endişelendirecek ani hareketlerde yok.Eğer mümkünse onları biraz yem veya 2 mısırla dikatlerini çek ve kontrol etmeye çalış dropperleri kullan yem ile aralarındaki bağlantı pekişsin.Yarım saati geçmesin onlarla konuşmaya devam et eğer daha önceden Tippler yetiştiren birinin kümesinde bulunduysan ve onları dışarı çıkardığında görmüşsen biraz daha avantajlısın en azından birşeyleri görmüşsündür.İşin peşini bırakma her gece onları dışarı sal dropperlerinle.Eğer Tipplerle yarışma gibi bir durumun varsa hepsi zaten havada olurdu ve ne yapman gerekliliği ile ilgili bir fikir almış olurdun.Kuşlarımın kit olmasına ramak kaldı fakat biz tekrar işimize dönelim tecrübeli yedek oyuncumuzda yok.Eğer ilk hafta kuşlar havalanırsa unutmayalım dropperlerimiz hep dışarıda.İkinci hafta onları droppersiz dışarı koyuyoruz bakın şimdi burası önemli bunları ilk kez dışarı bıraktın droppersiz ve havalandılar 10 dakika sonra dropperları bırak ancak indirmek için çaba sarfetme onlar isterlerse inerler.İkinci hafta ikinci kez dışarı bıraktığında uçmalarına izin ver.Bu aşamada dikkati elden bırakmıyoruz uzaklaşırlarsa dropperları bırak ve uçuşmalarını sağla bu şekilde ikinci haftayı geriye kalan günlerde aynı şeyleri yaparak tekrarla tabi hava durumuna bağlı olarak onlar 6 veya 7 saat uçacaklar.
    Şu anda iyi görünüyorsun ilk kitini eğittin ancak halan gözün üzerlerinde olsun her şey garanti altında değil.

  • Güvercin sözlüğü

    A

    açık devetüyü : Açık devetüyü renginde olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    açık ense : Kuyruğunun içi boş olan Selçuklu türü güvercin. Kılıncına dolmaya göre daha az değerlidir. Selçuklu türü güvercinlerin bütün renklerinde olabilir.

    açık gök Musullu : Musullu güvercinin açık gök renkte olanı. açığın dolması : Kuyruğunun alt kısmı açık üst kısmı dolma olan güvercin. Selçuklu türünde olur.

    adana:

    açık gezme: Güvercinin uçuş menzilinin fazla olması

    ağ:

    ağız hastası : Nezle olan ya da ağzının içinde çatlak olan güvercin.

    ağızlamak : (Güvercin) Havaya doğru diklemesine uçmak. (bk. Namlıyı dikmek)

    ahır kuşu : Demkeş ve gut türü güvercin. Ahırlardaki örümcekleri yerler, (bk. demkeş, gut).

    ak ganrık : Enseli ganrık’ın ak olanı.

    akkuyruk kara : Gövdesi ve kanatları kara. kuyruğu ak olan Selçuklu türü güvercin. Kılıncına dolma olanları daha değerlidir. Gözü beyaz. yeşil, kırmızı olanları vardır. Kızıl gözlüler diğer enselilerle karışmadan meydana gelir, değersizdir. Gözü. büyük çerçeveli ve beyaz olanlar değerlidir.

    ak Mardinli :Tamamen beyaz olan Mardinli türü güvercin (bk. Beyaz Mardinli).

    ak taklambaç : Tamamen beyaz renkli olan taklambaç türü güvercin.

    ala : 1. İki renkli olan güvercin. Daha çok akkuyrukla beyaz karışımından olur (bk. enseli ala). 2. Başı siyah, diğer tarafları beyaz taklambaç (bk. karakafa). 3. Başı ve kuyruğu siyah, diğer tarafları beyaz olan taklambaç (bk. karakafa karakuyruk).

    ala ganrık : İki renkli olan enseli ganrık güvercin.

    ala Mardinli : Siyah beyaz karışımı Mardinli türü güvercin.

    ala badem:

    alçak uçma:

    altlık:

    akmak: Mly. Güvercinin rüzgarda evinden uzağa gitmesi

    akçil:

    akkuyruk: Güvercinin kuyruklarının tamamının ya da bir kısmının beyaz olması hali

    akli: Osm. kekmegin hemen ustundeki tuglerin beyz olmasi (>) seklinde olur

    ala: Siyah beyaz karışık renkli taklacı güvercin

    alay: Dnz. Uçurulan filo.

    ağıza kusma:Yavrusunu beslemek, yem vermek

    amberi:

    Ana tüyü: Yavru güvercinin kızmalığa geçmeden önceki tüy yapısı

    anadolu çember dövücüsü:

    anaç : Muklufluktan çıkıp eş olan güvercin. Eş olan güvercinin erkeğine de dişisine de anaç denir. Anaçlık devresi 10-12 yıl sürer.

    ankut:

    apraş : Değişik türdeki iki güvercinin eşleşmesinden olan yavru (M- A. Apalı.)

    apsi:Suriye kokenli guvercin cinsi,cift tepeli,tepeler kafanin iki yaninda birbirine paralel onden arkaya olan , siyah ve nadir bulunan grup ucucusu.

    arap: Güvercinlerde tamamen siyah olan kuşun rengi

    arka takkalı : Başının arkasında takke olan güvercin.

    arka tırnak:

    askeriye: rengi gov olan,kalitesiz

    aşıktora: Dyb. Dişisine sevdalı olan.

    atkın: Osm. kusun yavruluktan cikarken yavru kanatlarini tek tek atip doldurmasi.

    atlamak : Erkek güvercin eşleşmek için dişi güvercinin üzerine çıkmak (M. A. Apalı)

    atmak : 1. Güvercinler yürükte uçarlarken bir ya da birkaç güvercin bu uzun uçuşa dayanamayıp halkadan, oynayarak veya sağarak aşağıya doğru gelmeye başlamak. Buna. attı denir. Eylem yalnız attı biçiminde kullanılır. 2. Güvercincinin güvercini eliyle havaya doğru fırlatması. 3. Güvercinin takla atması [M. Büyükgidiş).

    atmaca: Güvercinlere musallat olan yırtıcı kuş

    avian influenza: kuş gribi hastalığı.

    avvuk çekmek : Erkek güvercin dişi güvercini eşleşmek için çağırmak.

    ayak: Güvercinlerde bilekten aşağı olan kısım

    ayak tökmek: Dyb. Ayakları çıplak olan güvercin türünde dirsekten parmağa doğru uzanan kısa tüyler

    ayna: Güvercinin kuyruğundaki beyaz tüyler. Güvercinin kuyruk altı tüylerinin birinin ya da birkaçının beyaz olması

    ayrılmak : Yad ya da kuşçuya ait güvercinlerden biri veya birkaçı uçuş düzeninden ayrılmak. Örneğin, gök ayrıldı, yad ayrıldı denir. Eylem yalnız, ayrıldı biçiminde kullanılır (M. A. Apalı).

    ayırma: Yetişkinleri birbirinden ayırma, Üreme mevsimi dışında dişileri erkeklerden ayırma işi.

    azap: Dnz. Eşeysel olgunluğu artmış erkek veya dişi

    azanlama: Dnz. Ani dış etkilerden dolayı kuşun aşırı ürkmesi,sakinleşmemesi.

    azı : Kanat tüyleri, kanatlardaki büyük tüyler. Dıştan içe doğru 8-10 tele azı denir. Uçuşu bunlar sağlar.

    azman:

    B

    badanas : Güvercinin çiftleşme, yumurta yapma dönemi. Badanas dönemine giren güvercin ortalama 10-15 günde yumurtlar. Badanas döneminde erkek, dişinin peşine düşer.

    badanasa binmek : Yumurtlama dönemi yaklaşmış dişi güvercinin arkasına erkek güvercin düşmek. Erkek güvercin dişiyi kovalar. Bu görüldüğü zaman badanas dönemi başlar.

    badanasa girmek : Güvercin çiftleşme zamanındaki durumda olmak. Dişi yatar erkek üzerine çıkar, bazen de erkek yatar dişi onun üzerine çıkar.

    bağdadiye : İrice bir güvercin türü. Gagası uzun ve kalın, burun delikleri belli, burnunun üzeri etli, ayakları paçasız, göz rengi turuncu veya kırmızı, gözleri büyük; göz çevresi tüysüz, kırmızı ve kabarık etli; ayakları büyük ve kırmızı, ayak parmakları uzun, boynu uzun ve aşağıya doğru yay çizen, kartal görünüşünde olan bir güvercin türü. Her rengi olmakla birlikte çoğunlukla siyahtır. Hızlı döğüşür. Burnunun üzerindeki et büyük ve gözü kırmızı olanlar değerlidir. Oyunsuzdur. Çok uçar. Salma kuşudur. Vücut ağırlığı 500-600 gr. gelebilir. Bir kilo gelenleri de vardır. Konya’da pek bulunmaz.

    bağdat:

    balkona alıştırma:

    balrengi limonlu : Balrenginde olan güvercin. Mardinli türünde olur.
    Kanadının üzerinde balrengi sırma olabilir.

    baltama: Dyb. Saplı bir kasnak üzerindeki file ( Atrap )

    bakıcı: İyi yumurta bakan güvercin

    bango:

    banyo yapmak: Güvercinlerin yıkanması

    barana : Güvercinlerin toplu halde uçması.

    basışmak : Erkek güvercin çiftleşmek için dişi güvercinin üzerine çıkmak

    baska:

    basma tepe: Gözlerinin kapanacak derecede perçeminin olması, gül perçem

    basra: Dnz. Düz renk üzerinde görülebilen koyu noktalar,çakmak.

    baştankara:

    bayburt:

    bayramlı:

    beli temiz:

    beli gara : Beli siyah, diğer tarafları beyaz alan güvercin. Ak Mardinli ve taklambaçta olur (bk. yamalı, dalı gara, sırtı gara).

    benekli sıçantüyü : Üzerinde kahverengi benekler olan sıçantüyü rengindeki güvercin. Mardinli türünde olur.

    benekli: Kanat üzerinde beneklerinin olması

    benk: Dyb: Vücut tüyü ayı renk, göğüs kısmı başka renk, başındaki tüy ve vücut rengindeki tüylerin göğse doğru uzaması.

    beyaz Mardinli : Beyaz renkte olan Mardinli türü güvercin (bk. Mardinli

    beyaz gaga: Güvercinin gaga rengi

    bıyık : Ağızla göz arasındaki tüy dönmesi, tüyün ivinti halinde dönmesi.
    Tek taraflı veya çift taraflı olabilir. Tek tarafta olana tek bıyık, iki tarafta bıyığı olana bıyıklı veya çift bıyıklı denir. Çift bıyıklılar daha makbuldür. Bıyık Mardinli türünde olur. Selçuklu ve taklambaç türlerinde bıyık olmaz.

    bıyıklı: iki tarafta da bıyığı olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    bilezikli: Dyb. Renginin haricinde bileklerdeki tüy ( Güvercinlerin cinslerine göre değişir:)

    bir esnek : şahadet parmağı ile başbarmağın u harfine yakın biçimde, ortalama 8 cm. açılmasıyla belirlenen bir ölçü birimi. Selçuklu türü güvercinin ufak yapılısı makbuldür. Kuşçu güvercini değerlendirirken ölçer. Güvercinin göğsü ile kuyruğunun sonu bir esnek olmalıdır. Bu ölçü Selçuklu türü güvercinler için geçerlidir. Taklambaç için kullananlar da var.

    bitlenme: Güvercinin bitlenmesi

    boncuk: Güvercinlerin ayağına takılan boncuk. Nazar değmemesi ve kuşları birbirinden ayırt etmek için takılır. Genellikle mavidir.

    bok fare: Bkz. yanardöner, gonur, humey, çikolata

    bol paça: Taklacı güvercinlerde ayak tüylerinin fazla uzun olma hali???

    boyun: Güvercinin başı ile gögsü arasındaki bölüm

    boynu dönmüş: Hastalıktan dolayı boynu eğri güvercin

    boz:

    bozlak : Göğsü, kuyruğu ve sırtı sarımtırak, kanatları ve kuyruğu üzerinde sırması ve kalemleri olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    bozlak çallı : Vücudu ve kuyruğu bozlak, kanatları beyaz, paçaları kesme beyaz, gıdık altında zincir olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    bozlak elifli : Kanatları, kuyruğu ve başı beyaz, vücudu boz olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    bozlak Musullu : Boz renkli olan Musullu güvercin.

    boz zidgara : Rengi mat siyah, uçuk siyah olan güvercin. Taklambaç ve Mardinli türünde olur. Taklambaçta boz zidgara makbul değildir. Mardinli türünde ise güvercinin değerini azaltmaz.

    böğrü telli : Beyaz olan kuyruğunun üstüyle yanı arasında bir veya iki koyu renk tel bulunan güvercin (M. A. Apalı).

    bulutlu : Koyu küf renkli güvercin. Daha çok külümsü denir. Mardinli türünde olur {bk. külümsü).

    burma : 1. Ağızla göz arasındaki tüy dönmesi, tüy ivintisi. Bıyık da denir (bk. bıyık). 2. Başın önünde yukarıya doğru kalkan tüy tutamı, demeti.

    burma (3) : Dyb. Kafadaki kepezin yanlardan olan bükümü.

    Perçem veya ön takka da denir {bk. perçem, ön takka).

    buludi:

    burmalı:

    bursa:

    Burunsuz: Brd, Isp: Kısa gagalı ırkların tamamına verilen ad

    C

    cıbıl: Paçası olmayan güvercin.

    cılk yumurta : Hiç gelişmeden bozulan yumurta.

    cırcır : Çene altından boyuna doğru inen siyah beyaz zincir. Mardinli türünde olur (bk. zencir) (İ. Ulu).

    cırcırlı : Boynunun altında siyah beyaz zinciri olan güvercin. Mardinli türünde olur (İ. Ulu).

    ciba: Dnz. Gövdenin beyaz,kanat ve kuyrugun aynı renk olması. Kuşun kanat direginin iki yanındaki tüyleri kesmek, uçamamasını sağlamak.

    cizzik: Dnz. Ana babası tarafından bakılan yavru güvercin

    Ç

    çakal: Güvercinin başındaki beyaz cimkeler. beyaz benekler. Mardinli ” türünün diğer renklerinde de olmakla birlikte deha çok çallı cinsinde bulunur. Çakal daha çek Mardinli ve taklambaç tüllerinde olur. Selçuklu türünün ise kare ve gök’ünde olmaz. Yalnız çopur cinsinde olur. Selçuklu türünün diğer çeşitlerinin başında çakal bulunursa makbul değildir. Başında çakal bulunan Mardinli türü güvercinler, çakal zidgara, çakal gök, çakal bozlak, çakal devetüyü, çakal çallı, çaka! gök çallı, çakal elifli, çakal limonlu çeşitlerine ayrılır. 2. Çopur güvercin terde, baştaki grinin tam ortasında gagadan başa doğru çekilmiş olan beyaz hat. Çopurda makbuldür, diğerlerinde makbul değildir (M. A. Apalı).

    çakal bozlak : Başında beyaz çimkeler, benekler bulunan güvercin. Mardinli türünde olur.

    çakal çallı : Başında beyaz çimkeler, benekler bulunan, vücudu ve kuyruğu siyah, kanatları beyaz, paçaları kesme beyaz olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    çakal çopur : Baştaki gri rengin tam ortasında gagadan başa doğru beyaz bir hat çekilmiş olan çopur güvercin (M. A. Apalı)..

    çakal devetüyü : Başında beyaz çimkeler. benekler bulunan ve devetüyü renginde olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    çakal elifli : Başı, kanatlan, kuyruğu ve paçaları beyaz, vücudu siyah, gök, bozlak vb. renklerde olan ve başında beyaz çimkeler, benekler bulunan güvercin. Mardinli türünde olur.

    çakal gök : Başında beyaz, çimkeler, benekler bulunan güvercin. Mardinli türünde olur.

    çakal gök çallı : Başı. kanatlan, kuyruğu ve paçaları beyaz vücudu flok olan ve başında beyaz çimkeler, benekler bulunan güvercin. Mardinli türünde olur.

    çakal limonlu : Başında beyaz çimkeler, benekler bulunan ve vücudu açık balrengi olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    çakal zidgara : Başında beyaz çimkeler, benekler bulunan zidgara güvercin. Mardinli ve taklambaç türlerinde olur.

    çakır : Mavi hareli, bej hareli göz. Gözü mavi hareli ya da bej hareli olan güvercin. Çopurda ve taklambaç çallıda olur. Çopurda gözün biri siyah diğeri çakır olur. Çakır gözün yarısı çakır, yansı siyahtır. Çakır kısım, gözün alt yarısında, üst yarısında, ya da yan tarafında olabilir. Taklambaç çallıda gözün ikisi de çakır olabilir.

    çalı : Çopurun kanadındaki beyaz teller, çalı çopurda olur. Çalılı çopur makbul değildir.

    çallı : Vücudu ve kuyruğu siyah, kanattan beyaz olan güvercin.
    Taklambaç ve Mardinli türlerinde olur. Göğsünde zincir ölür. Paçalar kesme beyazdır. Kanattaki beyaz teller her iki yanda 6-6, 7-7. 8-8 olabilir. Beyaz teller 7-8 olanlar makbuldür. Kanat telleri arasında siyah teller olursa bozuktur, makbul değildir. Çallı denince siyah beyaz renk anlaşılır. Asıl çallılar siyah beyaz olmalıdır. Taklambaçların çallısı siyah-beyaz olur, başka rengi olmaz. Mardinlilerde, siyah-beyaz çallı yanında gök çallı, devetüyü çallı. limonlu çallı, külümsü çallı, karyağdı çallı da olur.

    çatal kuyruk : Kuyruk telleri ortadan ikiye ayrılmış gibi görülen güvercin.
    Kuyruk telleri 7-7 toplam 14 olur. Bu sayı 15 veya 16 olabilir. Mardinli türü zidgaralarda olur. Zidgara karışımlarının bazılarında da çatal kuyruk olabilir.

    çatlak : Güvercinin ağzının içinde çıkan çıban (bk. ağız hastası).

    çekilmek : Güvercin uçarken en yükseklere kadar gitmek. Örneğin kuşlar çekildi denir (M. A. Apalı).

    çelenk atma: Yavru güvercinin her 20-22 günde sırayla kanat tüylerinden birini değiştirerek ergenleşmesi.

    çift bıyıklı : iki tarafta da bıyığı olan güvercin.

    çift takkalı : Önde ve arkada takkesi olan güvercin. Basının önünde ve arkasında yukarıya doğru kalkan tüy demeti olan güvercin.

    çimke : Güvercinin üzerindeki siyah benekler. Mardinli ve Musullu’da olur.

    çimkeli bozlak : Üzerinde siyah benekler olan bozlak güvercin. Asıl olarak Mardinli türünde olur.

    çimkeli bozlak Musullu : Üzerinde siyah çimkeler olan Musullu güvercin. Tür olarak Mardinli’ye girer.

    çimkeli açık gök Musullu : Üzerinde siyah çimkeler olan açık gök renkli Musullu güvercin.

    çimkeli gök Musullu : Üzerinde siyah çimkeler olan açık veya koyu gök renkli Musullu güvercin.

    çingene alası : Siyah beyaz düzensiz ala güvercin. Selçuklu türünde olur.

    çitleşmek : (Güvercin) Ağız ağıza verip kusmuklaşmak (M. Büyükgidiş).

    çoloğ: Dyb. Güvercin kanatlarından birinin felç olması hali.

    çorumlu : Mardinli türü güvercinin paçasız olan çeşidi. Çorumluda oyun vardır. Oyunsuz olanları makbul değildir. Çorumluya Çorumlu-Mardinli de denir (bk. Çorumlu-Mardinli).

    çorumlu-Mardinli : bk. Çorumlu.

    çopur : Başı açık gök, boyundan kesmeli, kanalları füme, belinde gök olmayan, arkası sütbeyaz ve ayaklan paçalı olan Selçuklu türü güvercin. Gözleri çakırdır. Açık ense veya dolma olabilir. Kuyruğu beyazdır Arkadan takkeli veya dabak olabilir. Değerli bir çopurda aranan nitelikler: Başı gayet açık mavi, gözlerinden biri siyah diğeri çakır, kanat uçları koyu zeytuni olan çopurlar değerlidir. Kanatlarında darı ve çalı, gözlerinde nergiz, boynunda sarkığı yani indirmesi olan çopurlar makbul değildir.

    çakçırlı:

    çakmaklı: Kanat üzeri irili ufaklı siyah benekli güvercin

    çakır:

    çalazmanı: Demkeş ırkı

    çallı: Konya yoresinde kanatlarinin uclari beyaz olan kuslara verilen ad.Kırçallı,siyahçallı gibi

    çapar: Sarı renkli bir kuşun üzerinde genellikle siyah renkli tüylerinde olması

    çatıya gelme: Güvercinin çatıya yaklaştığında oynaması, takla atması. seferini çatıya yapması.

    çemberci ırk:

    çeşitgöz: Dnz. Göz renklerinin birbirinden farklı olma durumu.

    çiftleştirme: Güvercinleri dişili erkekli eş yapma

    çiftlik: Dnz. Eş güvercinlerin yuva tuttuğu bölme

    çiçek:

    çiçi:

    çilli:

    çorum çıplağı: Türkiye’nin Çorum ilinde yetişen, paçasız, taklacı bir güvercin soyu.

    çorum çitesi: Kanatların iple bağlanması

    D

    dabak : Takkesiz güvercin. Başının önünde ya da arkasında doğru kalkık tüy olmayan güvercin. Her türde olur

    dalı gara : Kendisi beyaz sırtı siyah olan güvercin Ak Mardinli ve ak taklambaçta olur (bk. beli gara, sırtı gara, yamalı).

    damarlı : Uzak mesafelerden salındığında yuvasına çok kısa bir zamanda dönen güvercin. Damarlı güvercinler yabancı yerlere inmezler. Damarlı güvercin mukluf bile olsa, çevreyi iyi tanımasa bile yuvasını bulabilmek için günlerce uğraşır. Damarlı güvercinler ev üzerinde uçurulduklarında da çok uçarlar. Ortalama 4-5 saat uçarlar. Az olmakla birlikte 3-10 saat uçanları da bulunur. Her türde olur. Damarlı güvercine yiğit güvercin de denir (bk. yiğit güvercin).

    damarsız : Kendi yuvasından başka yuvaya giden güvercin. Damarsızlar uçtuktan sonra çoğunlukla kendi yuvalarını bulamazlar. Damarsız güvercin çabucak bir başka yuvaya inebilir. Damarsız güvercinlerden damarlı yavrular olabileceği gibi, damarlı güvercinlerden de damarsız yavrular olabilir, ama saf kanlardan damarsızlar pek çıkmaz. Damarsız güvercine giriş da denir (bk. giriş).

    Damüstü : Elden çıktıktan, havaya atıldıktan sonra, 6-8 takla atıp düz uçan, evin çevresinde dönen, her 6-8 turda bir, damın üstünde oyuna giren güvercin. Havada 3-4 saat kalır. Havacılar gibi fazla yükselmez. Oyuna giren damüstü takla atar. Damüstü Mardinli türünde olur.

    darı: Kanat üzerinde acık siyah renkteki büyükçe benekler. Çopurlarda ve enseli göklerde olur.

    dar paça : Tüyleri kısa olan paça.

    dem çekmek : (Güvercin) Ötmek. İyi dem çeken güvercinler 40-45 dakika dem çeker. Demkeş, gut ve kuşkumrular dem çeker.

    demkeş : Dem çeken, beyaz, kahverengi ve siyah renkleri olan güvercin türü. çit takkeli olur. Ahır kuşudur. Fazla uçmaz. Kahverengi demkeşle gut birbirine benzer, ancak kuğurmalarından ayırt edilebilirler. Demkeş geniş paçalı ve iri vücutlu olur.

    deste kuyruk : 1. Üçgen biçiminde olup içi dolu veya içi açık olan kuyruk. Selçuklu türünün özelliğidir. 2. Kuyruğu açık ense veya kılıncına dolma olan Selçuklu türü güvercin.

    devetüyü : Kestanerengi veya açık kestanerengi güvercin. Açık kestanerengine açık devetüyü de denir (bk. açık. devetüyü). Koyu devetüyüne kestanerengi de denir. Tür olarak Mardinlidir.

    devetüyü elifli : Başı, kanatları, kuyruğu ve paçaları beyaz, vücudu devetüyü güvercin. Merdini i türünde olur.

    devetüyü çallı : Vücudu ve kuyruğu devetüyü, kanatları beyaz olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    dıkdık : Gaga (bk. gaga).

    dik : Güvercinin ağzının ön tarafa doğru olması. Ağız aslında göğüse doğru olur. Makbul değildir. Enselide ve taklambaçta olur (bk. kertlez).

    dimdik: Dyb. gaga

    difteri : Güvercinin ağzında olan bir hastalıktır. Ağsın içi beyazlaşır. Nezle ilerleyince difteriye döner. Difteri olan güvercin yem yiyemez (bk. ağız hastası). Halk arasındaki tedavi biçimleri: 1. Limon suyuyla zeytinyağı yarı yarıya karıştırılıp ağız yıkanır. 2. Ağız koruk suyuyla yıkanır. 3. Ağız tut şurubuyla yıkanır.

    dolma : Kuyruğunun içi dolu olan Selçuklu türü güvercin. Selçuklu türünün bir özelliğidir. Açık enseye göre daha değerlidir (bk. kılınana dolma).
    dumanlı : Külümsü Mardinli. Açık olana dumanlı, koyu olana bulutlu denir (bk. külümsü Mardinli).

    düz kuyruk : Selçuklu türü güvercinlerin dışındaki kuyruk çeşidi. Kuyruktaki tel sayası 12, 13, 14. 16 arasında olur (bk. tahta kuyruk).

    düz oyun : Tek takla atarak uçma. Düz oyun Selçukluda, taklambaçta ve Mardinlide olur.

    dalıcı ırk:

    dağlı: Dnz. Dağlanmış et rengi.

    damar: Güvercin yetiştiriciliğinde kuşların soyu. Kuşun yerine saglam olması ve başka yerden kaçıp gelmesi

    damcı: Oyununu çatıya yapan

    damızlık: Üretim için ayrılan güvercin

    debelenme: Oyun sökme hareketi, Havayı baş yapma

    dernek:

    dervişaliler:

    dirsek:

    Didak: Brd, Isp:Gaga

    dolapçı: Türkiye’de Denizli, Burdur, Isparta çevresinde yetiştirilen bir çeşit güvercin soyu

    domino:

    donlu: Az paçalı güvercin.

    dökmek: Dyb. Yarışa katılan güvercinleri müştereken salmak.

    dökme perçem:

    döl:

    dölsüz yumurta:

    dönek:

    döş: Göğüs

    dudik kenkül: Mly. Dar arka tepe

    duble: Taklacı güvercinlerde kuyruğun tamamen beyaz olma durumu

    duluk: Osm. kulak ustu tugler

    dumanlı:Evcil güvercinlerde koyu mavi renk

    düşük kanat: Kanadı kuyruk altı seviyesine düşmüş güvercin

    E

    ebrulu ; Vücudu beyaz, kuyruğundaki tellerin biri beyaz biri siyah dizili veya karışık olan güvercin. Taklambaçlarda olur.

    eğriceli : Kuyruğundaki tellerden biri çatal olan güvercin. Telin kökü tek. uç kısmı çatallı olur. Çoğunlukla Selçukluda bulunur, ama taklambaç ve Mardinlilerde de bulunabilir. Eğrice çok az güvercinde bulunur, iyisi de olabilir kötüsü de, ama çoğunlukla makbul sayılır.

    elifli : Başı, kanatları, kuyruğu, beli ve paçaları beyaz, diğer kısımları gök. bozlak devetüyü ve külümsü gibi değişik renklerde olan güvercin. Mardinli türünde olur. Elifliler renk durumlarına göre bozlak elifli, devetüyü elifli, zidgara elifti (siyah elifli), külümsü elifli. limonlu elifli. karyağdı elifli çeşitlerine ayrılır.

    ense : Selçuklu ve ganrık türü güvercinlerin kuyruk kısmı. Diğer türler için ense sözü kullanılmaz

    enseli : 1. Selçuklu türü güvercin (bk. Selçuklu). 2. Ensesi geniş olan Selçuklu ve ganrık türü güvercinlerin kuyruk özelliği. Enseli güvercinlerin kuyruklarındaki tel sayısı fazladır. Enseliler topkuyruk olur. Selçuklu türü güvercinlerin tümü enseli olur. Selçuklu türü güvercinler, enseli gök, enseli ak, enseli zidgara, enseli çopur, enseli ala, enseli pal çeşitlerine ayrılır. Enseli ganrık’ın ise renk durumlarına göre çeşitleri vardır. Açık ense veya dolması olabilir.

    enseli ak : Tamamen beyaz olan Selçuklu türü güvercin.

    enseli ala : Siyah-beyaz düzgün ala olan Selçuklu türü güvercin. Kafa siyah, gerdan siyah indirmeli, sırt siyah ve beyaz, kuyruk sütbeyaz olur. Çoğunlukla çakır gözlüdür. Dalması ve açık ensesi olur.

    enseli çopur : bk. çopur.

    enseli gök ; Açık gök renkte olan Selçuklu türü güvercin. Kuyruk kalemleri zeytuni siyah, kanatları sırmalı ve boncuk mavi gözlü olanları değerlidir. Külümsüye çalanlar, gözleri kızıl olanlar, üzerinde beyaz bulunanlar makbul değildir.

    enseli ganrık : Kuyruğunu tavus kuşu gibi açıp kafasına değecek biçimde geriye, kafasını kuyruğuna değecek biçimde arkaya kanırırken vücudunu titreten bir güvercin türü. Ayağı paçasızdır. Enseli ganrık’ın. ak ganrık. gök ganrık. ala ganrık, siyah ganrık çeşitleri verdir. Çoğunlukla ok olur. Ganrık Konya’nın yerli güvercini değildir.

    enseli pal : Vücudu külümsü. kuyruğu sütbeyaz, ensesi açık veya dolma olan Selçuklu türü güvercin. enseli ak ile enseli gök birleşmesinden olur (bk. pal).

    enseli zidgara : Vücudu bütünüyle siyah olan Selçuklu türü güvercin. Geniş ve beyaz gözlüleri makbuldür.

    emişmek: Dyb. Dişi gagasını erkeğin gagasının içine geçirerek başını sallaması.

    Ereğli gara : Konya’dan Konya Ereğlisi’ne götürülen ve bir süre sonra Konya’ya geri getirilen Selçuklu türü bir çift akkuyruk kara güvercinden çoğalan akkuyruk kara güvercinler. Ereğli’ye götürülen güvercinlerin ikisi de açık ense idi. şimdi Ereğli garaların dolma veya açık ense olanları vardır. Ereğli garaların göz çerçeveleri geniş, gözleri yeşil veya beyaz, gövdesi siyah, kuyruğu beyazdır. Ereğli garalar oldukça değerlidir.

    eke: Yetişkin güvercin

    ense: Dnz. Yumurta koymak üzere olan dişi kuşu erkek kuşun takip etmesi,kovalaması.

    eserli: Boynu dönük güvercin.

    etkelle: Dnz.Kendi kümesinden başka kümeslere çok rahat meyil eden kuş.

    eşbah: Dnz. Eşine cok baglı ve sürekli öten erkek kuş.

    eşe atma: Üretime ayrılmış güvercine eş vurma

    eşe çekmek: Bkz. Eşe atma

    eşe vurma: Bkz. Eşe atma

    eşinme: Güvercinin güneşlenirken toprağı eşelemesi

    F

    felç : Güvercinlerde görülen felç hastalığı. Felç, ayakta, kanatta ve başta olur. Ayak ve kanat hareket edemez. Felç başta ise baş aşağı sarkar ve ters döner. Felç olan güvercin ilk on günde ölmezse kurtulma şansı artar.

    fenerli : 1. Kuyruğunda füme tüyler bulunan veya bir füme bir beyaz karışık olan çopur güvercin (bk. fenerli çopur) (M. A. Apalı). 2. Siyah olan kuyruğunun üzerinde enine doğru beyaz çizgi olan karakuyruk taklambaç (M. Büyükgidiş).

    fenerli çopur : bk. fenerli.

    fişekleme : Güvercinin oyun yaparak yükselmesi. Güvercinin, havada oyun yaparken oyunu bırakıp yukarıya doğru sıçraması. Mardinli türü güvercinler fişekleme yapar.

    Fizana gitmek : (Güvercin) Yürüyerek çok yükseklere gitmek, uçmak (M. A. Apalı).

    ferah: Dyb. Fazla öten güvercin

    ferig: Güvercin yavrusu, cücük

    feslice: Sırbistan ve Eski Yugoslavyada arka tepe kuşlar için kullanılan kelime.

    festival:

    fırfırlı:

    fırlak: Bkz. sinek, sine

    fıstık: Dnz. Kuyruküstü yağ bezesi

    fışkırma: Taklacı güvercinin taban taklasını attıktan sonra yükselerek takla atması

    filiz: Yeni gelmekte olan telek

    filiz patlatmak: Yeni gelmekte olan teleklerin kanaması

    filo ırkı:

    fişekleme: Bkz. Fışkırma.

    föter: Baska ırkı

    fulya: Osm. on tepe

    füsfül: Dyb. Uçmaya tahammülü olmayan.

    G

    gah gah : Güvercini çağırma ünlemi. Çağırma alıştırmaya bağlıdır. Gah gah dendiği gibi kıs kıs vb. biçimde de çağrılabilir (bk. kıssı kıssı).

    geniş göz : Büyük ve yuvarlak olup iç ve dış çerçeveleri geniş olan göz.
    Gözün kenarındaki tüysüz kısmın çemberi geniş, rengi beyaz veya ayva sarısıdır. Gözün rengi beyaz veya siyah olabilir. Hafif kızılımsı olanları da olur. Selçuklu türü güvercinlerin göz özelliğidir.

    geniş paça : Tüyleri uzun olan paça. Paça tüyleri ayak parmaklarını aşıp yere değer.

    gıdık : Güvercinin çene altındaki ileriye doğru olan kabarıklık. Gerdanın ileriye doğru alan kabarıklığı. Enseli ve taklambaçta olur.

    gıdıklı : Çenesinin altında ileriye doğru kabarıklık olan güvercin. Eskiden makbul değildi, şimdi makbul sayılıyor.

    gılıncına dolma : Kuyruğunun iç kısmı dolu olan Selçuklu türü güvercin. Açık enseye göre daha değerlidir (bk. kılıncına dolma).

    gılıncına ense : Tabanı geniş, üst tüyleri bıçak gibi olan ense. Üçgen biçimindeki ense (bk. kılınana ense) (M. Öztermiyeci).

    gırcalı : Açık renkteki gök ve ak karışımı güvercin. Mardinli türünde olur.

    gır göğ : Yaban güvercini. şehirlerde yaşar. Çatılarda barınır. Tarlalarda yayılır. Paçasızdır, oyunsuzdur. Mardinliye benzer. Cami güvercinleri gır göğdür (bk. kır göğ).

    gırış : 1. Kendi yuvasından başka bir yuvaya aldanarak inen. kendi yuvasını bulamayan, bir başka yuvaya çabucak inebilen güvercin. Her tür güvercinde olabilir (bk. damarsız). 2. iki ayrı türün eşleşmesinden olan güvercin. Özelliği olmaz (bk. kırma, palanlı).

    gırma : Aynı türden olmayan güvercinlerin eşleşmesinden olan güvercin (bk. kırma, giriş, palanlı).

    gırmızı cepeli : Zidgara ve gök Mardinlilerde baş dahil kursağa kadar olan bölgesi yanardöner kırmızı, bordoya çalan kırmızı olan güvercin (bk. kırmızı cepeli).

    gısrak kafa : bk- kısrak kafa.

    gız alası : Siyah beyaz olup da beyazı çok olan düzgün ala güvercin. Taklambaç türünde olur (bk. kız alası).

    gızkumru : Ötüşü için kafeste beslenen, bırakıldığında da evden ayrılmayan evcil kumru. Erkeği ile dişisinin ötüşü arasında fark vardır. Kızkumru Konya’da eskiden beri vardır, fakat yaban kumrusu Adana’dan getirilmiştir (bk- kızkumru).

    gök : 1. Gök renkli olan güvercin. Mardinli ve Selçuklu türlerinde olur. Açık veya koyu gök olabilir. 2. Mardinli türü gök güvercin.

    gök çakal : Başında beyaz çimkeler, benekler olan gök güvercin. Mardinli türünde olur.

    gök çatlı : Gövdesi gök, kanatları ve kuyruğu beyaz olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    gök elifli : Başı, kanatları, kuyruğu ve paçaları beyaz, gövdesi gök olan güvercin. Mardinli türünde otur.

    gök ganrık : Gök renkli olan ganrık güvercin. Aslında ganrıklarda gök olmaz. Gök ganrıklar kırmadır.

    gök Mardinli : Gök renkli olan Mardinli türü güvercin. Mardinli türünün temel renklerindendir. Gök Mardinlinin koyu rengine külümsü denir.

    götlemek : (Güvercin) takla atacak gibi yapıp takta atmamak, çömelir gibi yapmak. Daha çok muklufluk devresindeki güvercinler yapar. Götledi biçiminde kullanılır.

    gud ala : Kanattan beyaz diğer tarafları kahverengi olan gut.

    guğurmak : (Güvercin) Ötmek. Erkek güvercinler dişilere oranla daha gür, daha sesli kuğurur. Eş olma dönemine giren güvercinler kuğurmaya başlar. Yavru ve mukluflar kuğurmaz (bk. kuğurmak).

    gut : Açık veya koyu kahve renkli, kamış paçalı, uzun gagalı, çift takkeli, asıl özelliği dem çekmek alan, fazla uçmayan ve takla atmayan güvercin türü. Süs kuşudur (bk. ahır kuşu)

    güdek: Güvercinin kuyruklarının çekilmiş olma hali. Bkz. Kuyruksuz.

    güllü : Taklambaca benzeyen, fakat paçasında tüy olmayan güvercin türü. Göğsündeki tüyler gül biçiminde ayrıldığı için bu adı almıştır. Oyun oynamaz, takla atmaz. Düz uçar. Konya’da fazla tutulmaz. Daha çok İzmir ve Bursa yörelerinde olur (bk. mısıri).

    güllü (2): Dyb. Başındaki tüy ve vücut renkgindeki tüylerin göğse kadar uzaması.

    gül, paça : 1. Paçasındaki tüyleri orta uzunlukta, ortalama 3 cm. olan güvercin. 2. Tüyleri ortalama 3 cm. uzunluğunda olan paça. Tüyler tırnakları örter. Makbuldür. Bütün türlerde olur.

    gaga: Güvercin ağzı

    gama: Dnz. Kanat baş teleklerinde farklı olan renk

    garip: Osm. baska sehirden gelen kus

    gıpgıp: Dnz. Havada nokta olma yüksekliği. Bkz. sine, sinek, fırlak

    golak: Dnz. Kanat eklemlerinde görülen şişlik.

    gonur: Bkz. Ank.yanardöner Çor: Gonur, çikolata, humey, bokfare, Mly: sıçan

    göğürmek: Bkz. guğurmak, guk çekme

    göğüs: Güvercinin boynu ile ayakları arasında kalan kısmı

    göğsüak:

    gök: Güvercinlerde çok açık yabani – mavi- rengi

    görünüş ırkı: Görünüş özelliği için yetiştirilen güvercin ırkları

    guğurmak: Kon. Güvercinin ötmesi

    guvala < gökala :Çor: çorum ırkı rengi

    gül: Güvercinlerde göğüslerinin üzerindeki tüylerin kendiliğinden kabarık olma hali

    güneşlenme: Güvercinin güneşlenmesi

    günleme: Bkz: Güneşlenme

    güvercin saklamak: Güvercin beslemek, alıkoymak

    güvercin kebabı:

    grit: mineral taş

    H

    habeş: Dyb. Melez

    halka : Güvercinin boyun tarafındaki kızıl halka (M A. Apalı).

    halkalı : Boyun tarafında kızıl bir halka olan güvercin. Daha çok enseli gökte olur.

    hamurlama : Hava verme döneminden çıkmış yavruların boğazına, anaç güvercinlerin kursaklarından çıkardıkları süte benzer, hamur halindeki besleyici bir sıvıyı kusması. Anaç güvercin besleyici sıvıyı su içtikten sonra kusar. Bu sıvı, yavrunun yumurtadan çıkmasına iki üç gün kala anaç güvercinin kursağında toplanır. Bu durum yavrunun kısa bir süre sonra yumurtadan çıkacağını gösterir. Hamurlama dönemi on gün kadar sürer.
    hamurlamak : Yavrusunun çıkmasına iki üç gün kalmış anaç güvercinin kursağında süt gibi besleyici, hamur halindeki bir sıvı toplanmak. Bu durumda olan güvercine hamurladı denir.

    hamurlama dönemi : Anaç güvercinlerin kursaklarından çıkardıkları besleyici sıvıyı yavruların kursaklarına kustuğu süre. On gün kadardır.

    havacı : Elden çıktıktan sonra havaya doğru 6-8 takla atan, sonra oyunu bırakarak 5-6 tur yapan, tekrar oyuna girip 6-8 takla attıktan sonra tekrar tur atarak yükselen güvercin. Güvercin tur atıp tokla atarak yükselir. Oyun, uçmaya başladıktan sonra inişe kadar sürer. Bir havacı güvercin havada ortalama 3-4 saat kadar kalabilir. Havada sekiz saat kadar kalan havacılar da olur. Havacı Mardinli türünde olur.

    havalama : bk. hava verme, üfleme.

    hava verme : Dişi ve erkek anaç güvercinlerin, yumurtadan yeni çıkmış yavrunun boğazına, yavrunun kursağını ve sindirim organlarını açmak için bir iki gün hava vermesi. Hava verme döneminden sonra hamurlama başlar (bk. havalama, üfleme).

    halebi:

    halhal: Güvercilerin ayağın takılan halka, boncuk

    halka:Bkz. Halhal

    halta: Dyb. Güvercinlerde gaga altının beyaz olması

    haşhaş: Dyb: Üok öten güvercin

    harın: Dnz. Yaglanmış veya ucurulmayarak hantal bırakılmış kuş

    hava oyunu:Kuşun evine oynamadan, havada, sağda-solda oyun yapması

    hıre: Dyb. Güvercinlerde aynı yuva kardeşlerinin birinin daha ufak oluşu

    Hu çekmek: Güvercinlerin seher vakti çıkardığı vuklama sesi

    hünkari:

    I

    ıstaka: Dnz.Boylu poslu güvercin

    ırk:soy, nesil

    İ

    indirme : Güvercinin boğazının altından göğsüne doğru, başındaki rengin
    uzaması. İndirme çoğunlukla çopurda ve eliflide olur. İndirmeli güvercin makbul değildir.

    içağ: Dyb: Kuyruk sayılarının miktarı.

    içağlı:

    ince tüy:

    ihale:

    isimli : Osm. kaliteli kus

    iskenderun:

    istanbullu:

    ispir:

    ispir bağdadi:

    J

    K

    kafası çakal sıçantüyü : Kafasında beyaz benekler olan sıçan tüyü rengindeki güvercin. Mardinli türünde olur.

    kalem : 1. Kuyruk üzerindeki siyahımsı çizgiler 2. Kanat ve kuyruk üzerindeki siyahımsı çizgiler (bk. sırma).

    kalın tüy:

    kalpli : Beyaz renkli olup kanatlarının üzeri siyah olan güvercin. Mardinli türünde olur (bk. V’li. nuskalı.)

    kamış paça : Büyük paça. Paçadaki tüyler uzundur. Paçadaki tüylerin uzunluğu 5-10 cm. orasında değişir. Kamış paça gut ve demkeşte olur. Kamış paça eğer dokunulmazsa Mardinlide de olur Güvercinin uçmasını engellediği için kesilir. Güvercin uçarsa kendisi de kırar.

    kanadı telli sıçantüyü : Kanadında ve kuyruğunda beyaz teller olan sıçantüyü rengindeki güvercin. Mardinli türünde o!ur.

    Kanadı selek: Kanatta tüy eksikliği

    kanat döğmek : Mardinli türü güvercin yukarıya doğru kanat çırparak çıkmak.

    kapağan : Güvercin yakalamak için kurutan tuzak. Dört tarafı tel örgülü.
    tel örgü kapaklı, kapağının üzerinde bir el sığacak kadar deliği olan tuzak. Tuzağın içine yem atılır ve kapak açık tutulur. Kapağa uzun . bir ip bağlanır ve uzakta beklenir. Güvercin tuzağın içine girdikten sonra ip çekilerek kapak kanatılır. Tuzak yad tutmak için kullanılır.

    kara kafa : Vücudu beyaz başı siyah taklambaç (bk. Ala).

    karakafa karakuyruk : Kuyruğu ve kafası siyah, diğer yerleri beyaz olan taklambaç türü güvercin (bk. ala).

    kara kuyruk : Kuyruğu siyah diğer tarafları beyaz olan güvercin. Taklambaç türünde olur. Mardinli türünde de karakuyruk olabilir.

    kara kuyruk alası : Kuyruğu kara. sırtı kalp yamalı olan güvercin. Taklambaç ve Mardinli türlerinde olur.

    kara kuyruk çopur : Kuyruğu siyah olan çopur güvercin.

    kara kuyruk taklambaç : Kuyruğu kara. sırtı kalp yamalı olan taklambaç türü güvercin (bk. kara kuyruk alası).

    kara taklambaç : Kara renkli olan taklambaç türü güvercin.

    karısma: Osm. birkac boluk kusun havada karismasi

    karyağdı çallı : Kanatları beyaz, vücudunun vs kuyruğunun üzeri kırmızı, siyahı ve platin rengi benekli. dumanrengi güvercin. Mardinli türünde olur.

    karyağdı elifti : Başı. kanatları, kuyruğu, beli ve paçaları beyaz, diğer kısımları, üzeri siyah, kırmızı ve platin rengi benekli, duman rengi olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    karyağdı Mardinli : Ana rengi dumanrengi olup üzerinde kırmızı, siyah ve platin rengi benekler bulunan Mardinli türü güvercin.

    Kazık tüy: 10-15 günlük yavru güvercin

    kekremsilik : Güvercinin ağzının yukarıya doğru kalkık olması. Enselide olur, makbul değildir.

    kenkül: Dyb. Kafadaki dik tüyler

    kertlez : bk. dik.

    kesme : Baştaki gök rengin boyunda kesilmesi. Üopurda olur ve baştaki gök. ak ile kesilir.

    kesme paça : Tırnakların üzerini acık bırakan paça. 2- Tırnaklarının üzeri açık olan paçalı güvercin. Her türde olur.

    kessik : Güvercinler takım halinde uçarken yanı yürükteyken veya yanlarına yabancı bir güvercin karıştığı zaman, kuş sahibinin uçan kuşların göreceği biçimde, yuvadaki kuşlardan birkaçını çıkarıp dama koyması veya ev üzerinde bir iki dolandırması ve uçan kuşların, o yadı da alarak aşağıya inmesi (M. A. Apalı).

    kılınca dolma : bk. gılıncına dolma.

    kılınana ense : bk. gılıncına ense.

    kır göğ : bk. gır göğ.

    kırış : bk. gırış.

    kırkın : 1. Kafası kursağa kadar beyaz olup gövdesi siyahı olan güvercin.
    Mardinli türünde olur. 2. Renk özelliği olmayan karışık renkli güvercîn.Taklambaçta baş, kuyruk, kanatlar ve paçalar beyaz, boyun ve gövde siyahtır. Mardinlide baş, kuyruk, kanatlar ve paçalar beyaz, boyun ve gövde gök, devetüyü, limonlu, vb. olabilir. Değersizdir. Takla atıyorsa makbul alabilir (A. Büyükgidiş).

    kırma : bk. gırma.

    kırmızı cepeli : bk. gırmızı cepeli.

    kısır : yumurtlamayan güvercin.

    kısrak kafa : Başı ve gagası, arap atlarının kafası gibi vücuda doğru kavisli olan güvercin. Selçuklu türünde olur ve en makbul güvercindir.(M. A. Apalı). (bk. gısrak kafa).

    kıssı kıssı : Güvercin çağırma ünlemi (bk. gah gah).

    kız alası : bk. gız alası.

    kızkumru : bk. gızkumru.

    kızmak : (Güvercin) Muklufluktan sonra eş istemek. Muklufun eş istemesi (M. A. Apalı}.

    Kızıl et: Tüysüz yavru güvercin

    kote : Bur. Kuyruk tüyleri çekilmiş, kuyruksuz

    koyu devetüyü : Kestane renginde olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    koyu gök Musullu : Koyu gök renkli olan Musullu güvercin.

    koyu zidgara : Koyu siyah renkte olan güvercin. Mardinlî, Selçuklu ve taklambaç türlerinde olur. Koyu zidgaralar makbuldür.

    köprülü ense : Selçuklu türü güvercinde kuyruğun yarım daire biçiminde olması (M.Üztermiyeci).

    kösnemek: Dyb. Dişi güvercinin çiftleşmek arzusuyla erkek güvercine sürtünmesi.

    kudoş: Dyb. Kenkülü olup burmasının bir tarafının noksan oluşu.

    kuğurmak : bk. guğurmak.

    kulopoto etmek: Dyb. kanat ve kuyruğunu yolmak.

    kurukafa : Kafası yuvarlak ve çekkin, kafa tüyleri kısa ve basık olan güvercin. Üoğunlukla enseli ve taklambaçlarda olur.

    kusma : Dişi ve erkek güvercinlerin kursaklarından çıkardıkları besleyici maddeyi yavrunun boğazına kusması. Kusma dönemi, yavru yuvadan yeme ininceye kadar sürer. Kusmanın ilk bir iki günü hava verme, ondan sonraki on gün kadarı da hamurlama dönemidir.

    kuşçu : Kuş besleyen kimse.

    kuşkumru : Bir güvercin türü. Ufak yapılıdır. Her rengi olur. Üoğunlukla takkesizdir, düz uçar, paçasızdır. Asıl özelliği ötmesidir. Demkeşten ve guttan daha iyi dem çeker. Gut ile demkeş tek ses çıkardıkları halde, kuşkumru kanarya gibi değişik sesler çıkarabilir. İnce seslileri makbuldür. Bir saat kadar dem çekenleri olur.

    kuyruğu beyaz bozlak : Kuyruğu beyaz diğer tarafları bozlak olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    kuyruğu beyaz çallı : Kuyruğu ve kanatları beyaz, gövdesi siyah olan güvercin. Kuyruk tümden beyaz olabileceği gibi siyah-beyaz, bozlak-beyaz karışık do olabilir.

    kuyruğu beyaz devetüyü : Kuyruğu beyaz, diğer tarafları devetüyü renginde olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    kuyruğu beyaz külümsü : Kuyruğu beyaz oran külümsü güvercin. Mardinli türünde olur.

    kuyruğu beyaz limonlu : Kuyruğu beyaz diğer tarafları açık bol rengi olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    kuyruğu beyaz gök Mardinli : Kuyruğu beyaz diğer tarafları gök olan Mardinli türü güvercin.

    kuyruğu beyaz sıçantüyü : Kuyruğu beyaz, diğer tarafları sıçantüyü renginde olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    kuyruğu beyaz zidgara : Kuyruğu beyaz diğer tarafları zidgara olan güvercin. Bu, yalnız Mardinli türüne özgüdür. Diğer türlere kuyruğu beyaz zidgara denmez.

    kuyruğu siyah çallı : Vücudu ve kuyruğu siyah kanatları beyaz olan güvercin. Taklambaç ve Mardinli türünde olur.

    Kuyruğu selek: Kuyrukta tüy eksikliği

    külümsü çakal : Başında beyaz benekler, çimkeler olan külümsü güvercin.
    Mardinli türünde olur.

    külümsü çallı : Vücudu ve kuyruğu külümsü kanatları beyaz olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    külümsü elifli : Başı, kanatları, kuyruğu, beli ve paçaları beyaz diğer tarafları külümsü olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    külümsü gök çakal : Vücudu külümsü, kanatları beyaz olup başında beyaz benekler bulunan güvercin. Mardin ir türünde olur.

    külümsü Mardinli : Koyu gök renkli olan Mardinli türü güvercin. limonlu : Rengi açık balrengi olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    kümes bozma: Bir kusçunun bütün kuslarini toptan almak.

    kaçak kuş: Yuvasından kaçmış güvercin

    kafes:

    kalem:

    kalemli:

    kanasa: Dnz. Tüy değişim dönemi.

    kanat altı:

    kanat bantlamak:Güvercinleri yuvaya alıştırmak için bir süre kanatlarının bantlanması

    kanat çekme:Güvercinleri yuvaya alıştırmak için ya da damızlık olarak ayırmak için bir bir süreliğine kanatlarının çekilmesi

    kanat çırpma:

    kanata firkete atmak: Güvercinleri alıştırmak için kanatlarına çengelli iğne takılması

    kanat güneşlemek:

    kanat kırma:

    kanat makaslamak:Güvercinleri yuvaya alıştırmak için kanatlarının tekinin ya da ikisinin baştan iki telek kalacak şekilde yarıdan itibaren kesilmesi

    kanat örmek: Kanatları iple bağlanması, çorum çitesi

    kanat paça:Malatya yöresindeki taklacı kuşların paça boyunun 10-20 cm arası olması

    kanat patlatma: Kuşun kanat altındaki, dirsegindeki bölgenin takla atmaktan kanaması

    kanat ucu:

    kanat vurma:şak-şak, kuşun, kızgın döneminde kanatlarını sertce birbirinu vurması

    kaplan: Benekli desene sahip güvercin

    karakan:

    karakuyruk:

    karaperçemli:

    katal: Dnz. 1. Güvercin yuvası
    2. Tepeli köy güvercini

    katillik: Dnz. Önemli vasfı olmayan, çok bulunan güvercin

    Kef: Brd, Isp:Güvercinde kırmızı renk
    Dnz. Güvercinde küf-pas rengi

    kelebek:

    kenkül: Mly. Arka tepe, Takke

    kerkenek: Dnz. Kerkenez

    keşpir:

    ketme:

    kevnare: Dyb. Üok yaşlı güvercin

    kıçüstü: Dnz. Kuyruküstü yağ bezesi

    kılıç paça: Paçalarının, yanlara dogru uzun olması, Yıldız paça

    kınıfırlı:

    kırma paça: Bkz. Sıvama paça: Kuşun paçalarının yok denecek kadar az olması

    kırmızı göz:

    kırmızı renk:

    kızılbaş:

    kızgın:

    kızma: Bir yaşında olup henüz çiftleşmemiş güvercin.

    kırıklamak: Dnz. Uçan kuşa pırıltı göstermek. Bkz. pırıltı, parıltı, parlak

    kırkmak:Uçmayı önlemek için kanat baş teleklerinin makasla yarıdan
    kesilmesi. Bkz. kanat kesmek.

    kirli:Üok benekli gök

    kuboy: Dyb. Karmakarışık renkli.

    kum:

    kumar yapmak: İki kusçu arasında birbirlerinin kuşunu kümese kapatma yarışı

    kumru:Uzun süre, bayılana kadar ötebilen bir güvercin cinsi

    kursak:Kuşun midesi

    kuşçu:Güvercin besleyen sahıs

    kuş alıştırma:

    kuş bırakmak:Kuşu uçurmak,

    kuş çekmek: Yabancı bir kuşu kendi kuşların vasıtasıyla yuvaya almak, çekmek

    kuş kaldırmak: Kuş salmak, yabancı bir kuşu yakalamak için kuş uçurmak

    kuş pazarı:Güvercin satılan pazar

    kuş salmak: Kuş uçurmak, yabancı bir kuşu yakalamak için kuş uçurmak

    kuyruk:Güvercin anatomisinde bir bölüm

    kuyruk kapağı: Dyb. Vücut renginden başka bir rengin sıttan itibaren kuyruğa doğru uzman kısım.

    kuyruksuz:Güvercinin kuyruklarının çekilmiş olma hali. Bkz. Güdek

    kuyruk çekme:Güvercinin kuyruğunun çeşitli nedenlerden dolayı çekilmesi

    kuyruk üstü:

    kuyruk sürme:

    kuyruk yakmak:Güvercinin kuyruğunun estetik kaygılardan dolayı yakılarak işlenmesi

    küllü:Güvercinlerde koyu yabani rengi

    kümes kaldırmak: Kümes satın almak, kümes soymak

    kümes patlatmak: argo: kümes hırsızlığı yapmak

    kümes süpürmek: Kümesi temizlemek. argo: kümes hırsızlığı

    kümes temizliği: Kümesi temizlemek

    künye: Güvercinleri kayıt altına alma işi

    kürenk: Üeşitli yörelerde mavi renk güvercine verilen isim, gök, açık gök

    L

    lef : ucurulan yerde kuslarin asagiya dogru yatmasi

    lekeli göz: Gözü lekeli renkli güvercin

    lepir: Dyb: Kanadı yeni çıkan güvercin.

    limon: boynu, kanat uçları kalemleri açık turuncu renginde olan güvercin

    limon kasası: Güvercin üretmek için kullanılan amatör yuvalık

    limonlu çallı : Vücudu ve kuyruğu açık balrengi kanatları beyaz olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    limonlu elifli : Başı. kanatları, kuyruğu, beli ve paçaları beyaz diğer taraftarı açık balrengi olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    M

    makaracı ırk:

    mal: Dnz. Sadakat özelliğine sahip olmayan güvercin

    mantar : Güvercinin ağzının içinde, damakta ve boğaza yakın yerlerde olan beyaz renkteki büyük kabarcıklar. Sünme özelliği vardır. Tedavi edilmezse güvercini öldürebilir.

    Mardinli : Gagası uzun. gözleri küçük, kafası silik, paçaları kısa, boyu uzun, boynu normal uzunlukta, ayak tırnaklan şahin tırnağı gibi uzun. düz kuyruklu güvercin türü. Kuyruğunda en az 12 en çok 16 tel olur. Temel renkleri ak. gök ve zidgaradır. Takkeli veya dabak olabilir. Gök, ak, zidgara, bozlak, devetüyü, limonlu, külümsü. sıçantüyü. ala. çallı ve çimkeli gibi renk çeşitleri vardır. Her çeşit rengi olabilir. Sırt açık renk, baş ve boyun ile kuyruk ve kanat uçları sırta göre daha koyu renklidir. Mardinli türünde renk önemli değildir. Oyun önemlidir. Mardinli türünde oyun vardır. Takla atar. Oyunsuzları makbul değildir. Mardinli türü güvercin, Selçuklu ve taklambaç gibi Konya’nın yerli güvercini değildir. Konya’ya Urfa ve Mardin yöresinden getirilmiştir.

    mısri : bk. güllü.

    mıskalı : Beyaz renkli olup kanatlarının üzeri siyah olan güvercin. Mardinli türünde olur. Muskanın sivri ucu kuyruk, geniş kısmı boyun tarafındadır (bk. kalpli. V.’li).

    mavrullu : 1. Kuyruğu çeşitli renklerde karışık olan güvercin (M. A. Apalı).
    2. Kuyruğu siyah beyaz karışık olan Selçuklu akkuyruk kara güvercin.

    mukluf : 1. Yavruluk döneminin bitiminden eşleşme dönemine kadar olan dönemde bulunan güvercin. Muklufluk dönemi 40-45 gün sürer. Dişi mukluflar erkek makluflardan daha çabuk eşe gelirler. Yavruluktan olgunluk dönemine geçme sürecinde bulunan erkek ve dişi güvercin. 2. Göğsü koyu yeşil, göz çerçevesi beyaz ve gözü boncukmavi, kanatlarının üzerinde üç sırma olan gök Mardinli güvercin. Her gök Mardinliye mukluf denmez. Mukluf sözcüğü daha çok Sille’de kullanılır.
    muklufluk devresi : Güvercinin vizziklik devresinin bitiminden çiftleşme devresine kadar olan süre. 40-46 gün sürer.

    Musullu : Tür olarak Mardinli türüne giren, Mardinli türünün özelliklerini taşıyan, fakat Mardinliye göre daha iri ve daha uzun olan güvercin. Paçalıdır. Tek takkeli veya dabak olabilir. Aslı Musul’dan getirildiği için Musullu diye anılır. Açık gök, koyu gök ve bozlak olmak üzere üç yaygın rengi vardır. Musullu güvercin, Musullu açık gök. Musullu koyu gök, Musullu bozlak diye anılır. Tek başına Musullu denmez. Musullunun çimkeli bozlak ve çimkeli açık gök renkleri yanında diğer renkleri de bulunur. Musullu güvercin Konya’da fazla tutulmaz ve fazla beslenmez.
    mühür : 1. Gök Mardinlinin mukluf cinsinin kanatları üzerindeki iki sımadan sonra gelen ve biraz beneksi olan üçüncü sırma. 2. Enseli göklerde kanat ortasındaki çok açık renkteki mavimsi benek (M. Üztermiyeci).

    mühürlü : Kanatları üzerinde iki sırmadan ayrı biraz beneksi bir üçüncü sırması bulunan gök Mardinli güvercin. Mukluf cinsinde olur.
    namlıyı dikmek : bk. ağızlamak.

    nergiz : Gözün içindeki kırmızı çizgiler, Selçuklu türünde olur. Gözünde nergîz bulunan Selçuklu güvercinler makbul değildir.

    mıskalı : Beyaz renkli olup kanatlarının üzeri siyah olan güvercin. Mardinli türünde olur. Muskanın sivri ucu kuyruk, geniş kısmı boyun tarafındadır (bk. kalpli. V.’li).

    mardin:Taklacı güvercine verilen genel bir bir isimdir.

    mavi:Gök rengi

    maviş:

    maya: Dnz.Ebeveyn kuşların yavrularına ilk hafta verdikleri kuşsütü

    mazoni:

    mermeri:Açık elifsiz bozdumanlı

    meverdi:

    mezat:

    mısıri:

    miski: Taklacı güvercinlerde bir renk adı

    mor (1): Dnz. Koyu mavi,kınalı mavi.

    mor renk:

    mukluf: Dnz. Yavru kızması genç erkek veya dişi.

    musul:

    musul miski:

    mülakat:

    müsevvet:

    N

    nakışlı:

    namlıyı dikmek : bk. ağızlamak.

    nergiz : Gözün içindeki kırmızı çizgiler, Selçuklu türünde olur. Gözünde nergîz bulunan Selçuklu güvercinler makbul değildir.

    O

    onluk: Dyb. Havadaki kuşlara gösterilen güvercinin çırpınması.

    ortası telli : Selçuklu türünde, beyaz olan kuyruğun ortasının üst tarafında koyu renkli bir tüy bulunan güvercin. Selçuklu türü güvercinin kuyruğu, gök ve düz siyah hariç, beyaz olur (M. A. Apalı).

    oyun : Güvercinin takla atması. Oyuna giren güvercin takla attığı zaman sağa sola yön değiştirir. Yön değiştirmeyenler de vardır. Güvercin üçer takla arayla duraklar ve yenileme yapar. Oyun asıl olarak Mardinli türünde olur. Taklambaçta da oyun vardır, fakat fişeklemez. düz oynar. Oyuna başladığı zaman kanatlarından fazla ses çıkartan, fazla yükselen, bu yükselme sırasında çok fazla tokat yapan Mardinli türü güvercin makbuldür. Tokat sayısı azaldıkça ve yükselme mesafesi düştükçe güvercinin değeri azalır.

    oryantal:

    omuz:

    oluk yapmak:

    orta menzil:

    oturma: bkz. götleme.

    oyuna düşmek:Kuşun hava oyununu bırakarak hedefine oyun yapmaya başlaması

    Ü

    Üdü: Brd, Isp:Güvercinde gümüş rengi

    ön takkalı : Başının önünde yukarıya doğru kalkık tüy demeti olan güvercin (bk. perçinli).

    Üğürt: Filo, uçucular grubu

    ötme:

    ötücü ırk:

    P

    paça : Güvercinin dirseği ile parmakları ve parmak aralarına kadar olan kısmı örten tüyler. Geniş paça, kamış paça, dar paça çeşitleri vardır. Paça Selçuklu, Mardinli, taklambaç, demkeş. gut türlerinde olur. Paçalı güvercinler makbuldür.

    paçalı : 1. Paçası olan güvercin. 2. Paçasındaki tüyler 2-3 cm. uzunluğunda olan Mardinli veya taklambaç türü güvercin.

    paça kanamak:

    paça kesmek:

    pal : 1. Enseli ak ile enseli gök’ün eşleşmesinden olan güvercin. Rengi beyaz ile gök karışımıdır. Renk karışımı vücudun her tarafında olabilir. Makbul değildir. 2. Pal’a rengi bozuk olduğu için gırış de denir.

    palanlı : 1. Beli uzun olan Selçuklu türü güvercin. Her renkte olur. Makbul değildir. Selçuklunun beli kısa olanı makbuldür (M. A. Apalı). 2. Değersiz güvercin, Mardinli ve taklambaçta olur. 3. İki ayrı cinsin eşleşmesinden olan değersiz güvercin (bk. gırış, kırma).

    pampallı: Dyb. Ayağı tüylü

    parıltı ırıltı, parlak vermek

    parlak:Pırıltı, parlak vermek

    patik : Osm.ayak tugleri olan,tozluklu

    perçem : Güvercinin başındaki rengin arka takkenin altına doğru uzaması (M. A. Apalı).

    perçin : Güvercinin başının önünde olup yukarıya doğru kalkan tüy demeti, ön takke {bk. ön takka).

    perçinli : Başının ön tarafında yukarıya doğru kalkık tüy demeti bulunan güvercin. Ün takkeli (bk. ön takkalı).

    peşenk: Güneydoğu illerimizde yapılan güvercin savaşlarında, her filoda bulunan ve filoları yönlendirdiği söylenen kuş…
    sözlük anlamı: (Farsça) Kervanlarda önde giden yola alışkın at veya eşek….

    peşkir : 1. Üopurlarda baştaki açık mavilikten sonra boyun arkasında, beyazlığın, beyazlıktan sonra tekrar benek biçiminde bir açık morluğun bulunması (M. Üztermiyeci). 2. Kara kuyruk taklambaçlarda omuzdan göğüse doğru inen siyahlık (M. Büyükgidiş).

    peşkirli : Omuzundan göğsüne doğru siyah bir renk inen kara kuyruk taklambaç (M. Büyükgidiş).

    peşkirli çopur : Baştaki açık mavilikten sonra boyun arkasında beyazlık, beyazlıktan sonra da tekrar benek biçiminde açık bir morluk bulunan çopur güvercin (M. Üztermiyeci).

    piç: Osm. irki belli olmayan,kalitesiz kus

    pirinç dıkdık : Taklambaç türü güvercin (bk. taklambaç).

    pul: 1. Güvercinin üzerinde bulunan, kendi renginin daha koyusu benekten Pul, gök, çopur ve kara Selçukluda olur (M. A. Apalı). 2. Akkuyruk karaların göğsü altında olan beyaz çimkeler (M. Büyükgidiş).

    pullu : Üzerinde kendi renginin daha koyusu benekler bulunan güvercin. Selçuklu türünün gök. çopur ve karalarında olur (M. A. Apalı).

    perçem: Ün tepe

    petrengi: Dnz. Pıhtılaşmış kan rengi

    pırıltı:parlak vermek

    pin: Üor. Dyb. Güvercin kümesi.

    pike:Kuşun hedefine oynamak için kanatlarını kapatarak alçalması

    pisburun: Dnz. Beyaz gaga ucunda bulunan leke.

    portakal:Bir tür sarı kuş rengi

    posta güvercini: Uzun mesafeleri kateden bir güvercin cinsi

    pörselemek: Mly.

    püskül:Dyb. Göğüsten ileri çıkan tüyler

    R

    S

    sağmak : (Güvercin) Uçarken kanatlarını toplayarak veya kanatlarını açıp uçlarını sırttan birbirine yaklaştırarak inmek. Makbul bir uçuş değildir (M. A. Apalı).

    salma : Kuşçuların iddiaları üzerine güvercinlerin uzak mesafelerden salınmasıyla veya bir kuşçunun güvercinlerini diğer bir kuşçunun evine götürüp o kuşçunun güvercinleriyle karıştırılmasıyla yapılan bir yarışma. Salma üç türlü yapılır: 1. Bir veya birkaç güvercinin belirli bir uzaklıktan gelebileceğine dair bahse girilir. Uzaklığa göre güvercin sabahleyin, kuşluk veya öğleyin bırakılır. Güvercin sahibinin güvercini antak kalınan, yani üzerinde anlaşılan saatte elde göstermesi gerekir. Üzerinde anlaşılan saatler akşam saatleridir. Kararlaştırılan saatte güvercinini elinde gösteren güvercin sahibi salmayı kazanır ve ortaya konan parayı veya güvercini alır, kaybederse verir. Konya’da salmacıların üzerinde anlaştıkları uzaklıklar genellikle Karaman, Konya Ereğlisi, Karapınar, Beyşehir, Obruk, Hatunsaray, Üumra ve Cihanbeyli yoludur. 2. iki kuşçu kendi güvercinlerini uzak bir yerden yarışa koyarlar. Yuvasına erken gelen güvercinin sahibi yarışmayı kazanır ve ortaya konan parayı veya güvercini alır. 3. Güvercinler başka bir kuşçunun evine götürülüp o kuşçunun güvercinleri ile karıştırılır. Eğer güvercinler karıştırıldığı güvercinler arasından ev sahibi güvercinciye yakalanmadan evlerine tamam olarak dönerlerse güvercin sahibi ortaya konan parayı veya güvercini alır, kaybederse ortaya konan parayı veya güvercini verir.

    salmacı : Güvercini ile yarışmaya giren kuşçu.

    salma güvercini : Uzak yerlerden bırakıldığı zaman yuvasına dönebilen ve bu özelliği üzerine uzak yerlerden bırakılarak yarışmaya sokulan güvercin. 10-150 km.’ye kadar olan uzaklıklardan yuvasını bulabilir. Salındıktan sonra çabuk ve geceye kalmadan gelenler makbuldür. Bütün türlerde olur, fakat daha çok Mardinli türünde olur (bk. salma kuşu).

    salma kuşu : bk. salma güvercini.

    sarı kıvrım : Yumurtanın içinde gelişen, fakat yumurtanın kabuğunu kıramadığı için yumurtadan çıkamayıp ölen yavru.

    Selçuklu : Gövdesi topak ve ufak, ağzı çekkin, gözleri geniş, ayakları kısa paçalı, boynu uzun, ensesi geniş, kuyruğundaki tel sayısı en az. 24-26, en çok 36 olan, kara, ak, gök, siyah-beyaz ala, gök-beyaz ala renkleri bulunan güvercin türü. Akkuyruk kara, enseli ak, enseli gök, enseli çopur, enseli kara, enseli ala çeşitleri vardır. Top kuyruktur. Paçalıdır. Paçasız olanı yoktur. Dabak veya kulaktan kulağa arka takkeli olur. Dolma veya açık ense olanları vardır. Selçuklu düz oynar, tek takla atar. Oynayanı makbuldür, oynamayanı da değerini yitirmez. Selçukluların, kulaktan kulağa takkelisi, iri ve yuvarlak başlısı, kısa, kalın ve beyaz ağızlısı, uzun ve geriye doğru boyunlusu, kısrak başlısı, kısa bellisi, bir esnek boylusu, göz çerçevesi geniş, göz akı beyaz ve kılcal damarsız olanı, karın altında pamuk yani beyaz tüy olmayanı, kılıncına dolma olanı, kuyruğundaki tel sayısı çok olanı, kuyruğu kafaya değecek biçimde olanı değerlidir. Selçuklu türü. Konya’nın yerli güvercinidir. Bu güvercinlerin Selçuklular zamanından beri Konya’da bulunduğu, Selçukluların da Orta Asya’dan getirdiği kanısı yaygındır.

    serpme: Dyb.Göğsüağlarda izah edilen vücut renginde tüyün göğüs kısmı tüylerine karışmasına denir.

    sıçantüyü : Biraz kırmızımsıya çalan külümsü renkli güvercin. Mardinli ve Üorumlu-Mardinli türlerinde olur.

    Sırma : 1. Güvercinin kanatları üzerindeki siyah çizgiler. Selçuklu göklerde, çopurda ve palda olur. Sarmaları koyu renk ve düzgün olanlar makbuldür. Sırma Mardinli türünün, kanatlan üzerinde de bulunur. Sırma iki çizgi halinde olur. 2. Mardinli ve Selçuklu türü güvercinlerin kanat ve kuyrukları üzerindeki siyah çizgiler. Kanatta ikişer, kuyrukta tek sırma olur. Sırma koyu renk olursa makbuldür (bk kalem).

    sırtı kara : bk. dalı kara, beli kara. yamalı.

    siğil : Güvercinin genellikle, gagasında olan mercimek veya nohut büyüklüğündeki pürtüklü ur. Göz kenarında ve vücudun diğer kısımlarında da olabilir. Gagada ve gözde olanlar tehlikelidir. Gagayı düşürür, gözü kör edebilir Siğil güvercini öldürebilir. Sarımtırak renktedir, sonradan sîyahlaşabilir.

    silik:

    siyah elifli : Başı, kanatları, kuyruğu, paçaları beyaz, vücudunun diğer tarafları siyah olan güvercin. Mardinli ve taklambaç türlerinde olur. Gözlerinin üzerinde çimkeler olabilir.

    siyah ganrık : Bütünüyle siyah olan ganrık güvercin.

    sokma kuyruk : içini dolduran tüyler daire biçiminde olan kuyruk (Üztermiyeci).

    soku : Osm. kanadinda farkli bir telek rengi olmasi

    susamlı : Külümsüden biraz açık, gökten biraz koyu renkli güvercin. Mardinli türünde olur.

    sürmek : (Güvercin) Eşe gelmek. Erkek güvercin dişi güvercinin peşinden gitmek (M. A. Apalı).

    sürülmek : Bir kuşçunun güvercinleri uçarken, sahibi tarafından getirilerek uçan güvercinlerin halkası altından atılan güvercinlerin, uçan güvercinlerden birini veya birkaçını halkaları içine alarak kendi evlerine doğru çekmek (M. A. -Apalı).

    sabuni: Taklacı güvercinlerde bir renk adı. Bkz. Sarıkır

    sakar:Baska veya galaca kuşların gözlerinden üzerinin beyaz olması.

    sakat: Dyb. yumurtlamayan güvercin.

    sallabaş:

    sallanık: Mly.

    salma: Güvercin kümesi

    salmonella:

    sarıkır: Bkz. sabuni

    sarı göz:

    savrulma:

    seferli:Oyun sökmüş ve sefer yapan kuş

    sekmeleme: Mly

    selanik:

    Selek: Brd, Isp:Kanadında tüyü eksik

    sersem: Uçarkan cok takla atan ve evine gelemeyen kuş

    sıçan: Mly. Güvercinin kahverengiye yakın olanı

    sırt:

    sırtı kızıl:

    sibop: Dnz. Kuyruküstü yağ bezesi.

    silinme: Üok yüksek uçma

    sine:

    sinek: Güvercinin çok yüksekte sinek gibi küçülmesi, kaybolması

    siyah gaga:

    sokarık: Dnz. Ebeveyn kuşların yavrularına bakma hali.

    sökgün. Dnz. Arka arkaya uçabilecek kadar antremanlı,uçmaya iştahlı kuş.

    suluk:

    suvama: Dyb. ???

    sün :Osm. yavru kuslarin ucuma alistirilmasi

    sütbeyaz: Güvercinlerde bembeyaz renk

    Ş

    şahan: Dnz.şahin

    şebere: Dnz. Gövdenin düz renk,kanat uçları ve kuyrugun beyaz olması

    şafra:

    şarabi:

    şatır: Dyb. Evini, kümesini çok iyi tanıyan güvercin karakteri.

    seftali ( şivtelli ) : Dyb. Kanatlardaki (V) şeklinde çift çizgili koyu renk.

    şekeri:

    şekerceli:Sırbistan ve eski Yugoslavya’da ”şekeri renk” icin kullanilan eşanlamlı kelime.

    şebab:

    T

    taç: Osm. kafayi enine bolen daire

    tahta kuyruk : 1. Düz kuyruk. Enseli dışındaki güvercinlerin kuyruğu. Tahta kuyruk, Mardinli, taklambaç, demkeş, Musullu. kuşkumru gibi güvercinlerde bulunur. Kuyruktaki tel sayısı 12. 13, 14, 16 arasında değişir (bk. düz kuyruk). 2. Enselinin az kuyruklusu (M. A. Apalı).

    takka : Güvercinin başının önünde, arkasında veya hem önünde hem arkasında, yukarıya doğru kalkan tüy demeti. Güvercinler başlarındaki takke durumuna göre, ön takkalı, arka takkalı veya çift takkalı diye anılırlar.

    takkalı : Başında yukarıya doğru kalkık tüy demeti olan güvercin.

    takla : uçarken oyuna giren güvercinin önden arkaya, geriye doğru dönmesi, takla atması.

    taklambaç : Ağzı küçük, kalın ve çekkin, gözleri küçük, kafası yuvarlak, boyu topak, boynu uzun, rengi kara, ak, veya siyah-beyaz ala olan güvercin türü, Siyah-beyaz olanlarına renklerin vücut üzerindeki dağılışına göre çallı, ala, kara kafa, kara kuyruk alası, kara kuyruk taklambaç, karakafa karakuyruk adları verilir. Düz kuyruktur. Kuyruktaki tel sayısı 12-16 orasında değişir. Kuyruktaki tel sayısı 12’yi geçerse makbul değildir. Taklambaç düz oynar, tek takla atar. Takla atmayanı da vardır. Arka takkeli veya dabak olabilir. Üoğunlukla paçalıdır. Üok az olarak paçasızı da olabilir. Taklambaçla güllü arasındaki fark: Taklambacın göğsünde gülü yoktur. Taklambaç paçalıdır, güllü paçasızdır. Taklambacın gözü küçüktür, güllünün gözü büyüktür. Taklambaç oyuna girer, takla atar, güllü oyuna girmez, takla atmaz.

    topla kuyruk : Selçuklu ile Mardinli arası kuyruk. Tam düz olmayan, Selçuklu gibi de kılıncına dolma ya da açık ense olmayıp Selçuklu ile Mardinli arası olan kuyruk. Pallarda ve kırışlarda olur.

    tor: Dyb. File

    tek bıyık : Bir tarafında, ağızla göz arasında tüy dönmesi, tüyün ivinti halinde dönmesi bulunan güvercin.

    tek takkalı : Başının önünde ya da arkasında, yukarıya doğru kalkık tüy demeti olan güvercin.

    tel : Kanatta ve kuyrukta bulunan büyük kalın tüy. Telek.

    Temel zidgara : Mustafa Temel tarafından yetiştirilen zidgara güvercinler.
    Mardinli türü güvercindir. Temel zidgaraların oyun yeteneği daha fazladır. Temel zidgaralarda oyun yeteneği olanların yüzdesi diğer zidgaralara göre daha yüksektir. Temel zidgaralar öbür zidgaralardan daha değerlidir. Temel zidgaralarda daha çok çatal kuyruk bulunur.

    tirid: Dyb. Yumurtlama esnasında dişisini gagalayarak etrafını dolaşmak.

    tokat : Güvercinin takla atması, uçarken geriye doğru dönmesi. Dönme aşağıdan yukarıya doğru olur. Taklambaç için tokat sözü pek kullanılmaz. Mardinli türü için kullanılır. Mardinli fişeklerken tokat yapar. En fazla tokat on kadardır.

    top kuyruk : Kılıncına dolma ve açık ense güvercin. Selçuklu türünün özelliğidir. Kuyruk yukarıya kalkık ve üçgen biçimindedir, içi dolu alanına kılıncına dolma, içi açık olanına açık ense denir.

    tosulamak : Dişi güvercin kanatlarını gerip şişirerek erkek güvercinin üzerine doğru yürümek.

    tuzak : Daha çok yiğit güvercinleri yakalamak için kullanılan ve kafes biçiminde olup iple çekildiğinde kapağı kapanan düzen (bk. kapağan), (A, Pekkirişçi).

    tülek : 1. Tüy değiştiren güvercin. 2. Güvercinin tüy değiştirmesi hali. Tüleyen güvercin.

    tüleme : Güvercinin sonbaharda eski tüylerini atıp yeni tüyler çıkarması.

    tülemek : (Güvercin) Tüy değiştirmek.

    taban takla:

    takkalı: Kon. Arka tepe

    taklaya tutulmak:Fişekte cok fazla takla atması 50-100 takla

    taklacı ırk:Parende atan bir çeşit güvercin ırkı.

    taklambaç:

    taklakçı: Dnz.Taklacı

    tam paça:

    tarçınli:Sırbistan’da ve eski Yugoslavya’da düz kırmızı kusları tarif için kullanılan kelime.

    tavuskuyruk:

    trakya makaracısı:

    tek suvama: Dyb. Güvercinin bir tarafının diğer tarafından daha benekli olması

    telek:Kuşun tüy döneminde kanatlarını uzatarak esit, standart boyuta getirmesi

    telli: Dnz. Kuyruğu elifli.

    telek düzmek:

    terslemek:Kuşun takla atmaya calışırken atamaması,

    tırnak:

    tırnak atmak:

    tırnak kırılması:

    tohumsuz: Dyb. Erkeğin dişi ile çiftleşip yavru yapamaması

    tozluklu:

    tutakçı: Dnz. Yabancı bekleyen kuşçu.

    tutuk:

    tutuşmak: Dnz. İki kuşcunun birbirlerinin kuşunu tutup geri vermemesi.

    tüneme:

    tünek: Güvercinleri tünemesi için yapılmış bölüm, alan

    tülek:

    tüleği sökmek:

    tüleğe girmek:

    tüyü kirlenmek: Güvercinin ele alınmasından dolayı tüylerinin kirli olma hali.

    tüyünü düzmek:Güvercinin tüyden ilk çıkma hali, Güvercinin tüy mevsiminden çıkma hali

    tepe: Güvercinleri gagalarının üzerindeki, kafalarının arkasındaki estetik kabartı

    U

    uçkun: Dnz. Kümese demirbaş olmuş sürekli uçurulan kuş.

    uçurma sandığı:

    Ü

    üçgen: Bango ırkı

    üstü telli : Kuyruğunun üzerinde çoğunlukla tek, bazen de iki üç tane siyah tel olan akkuyruk kara.

    Üşüntü: Brd, Isp: Kümes tabanına serilen kalın talaş

    V

    Van yüksek uçucu:

    veba : Güvercin vebası. Vebaya yakalanan güvercin ishal olur, zayıflar ve 10-15 gün içinde ölür.

    V’li : Beyaz renkli olup kanatlarının üzeri siyah olan güvercin. V’nin ağzı boyun, tabanı kuyruk yönündedir (bk. kaloli, nuskalı).

    vizzik : Yumurtadan yeni çıkmış güvercin yavrusu. Yumurtadan yeni çıktığında el gibi olup kılçıklanmaya başlayan güvercin yavrusu. Yavru yem yemeye indiği zaman da vizzik denir. Yavruya vizzik sesini çıkardığı sürece vizzik denir. Vizziklik 40 gün kadar sürer. Vizziklikten sonra muklufluk başlar (bk. cızzık).

    Y

    yad : 1. Yabancı güvercin. 2. Birinin güvercinleri içine giren yabancı güvercin.

    yad tutmak : Yabancı bir güvercin tutmak.

    yalpırdak : 1. Taklambaç ya da Mardinli türüyle Selçuklu türünün eşleşmesinden olan güvercin (bk. kırma). 2. Kuyruğundaki tel sayısı normalden, 24-26’dan az alan Selçuklu türü güvercin (S. Nâçar).

    yamalı : bk. dalı kara, sırtı kara, beli kara

    yanı telli : 1. Kuyruğunun iki yanında birer siyah tel bulunan akkuyruk kara (bk. yom telli kara). 2. Beyaz kuyruğunun en kenarındaki teli koyu renk olan güvercin (M. A. Apalı).

    yanı telli kara : Kuyruğunun iki yanında birer tel siyah olan akkuyruk kara güvercin [bk. yanı telli).

    yavru : Yumurtadan çıktıktan sonra, muklufluğa kadar dönemde bulunan güvercin. Yumurtadan yeni çıkmış güvercin yavrusu. Yavruluk 40 gün kadar sürer Yavru yakalandığında vizzik diye ses çıkarır. Bu sesi çıkardığı sürece yavruluk devam eder (bk, cızzık. vizzik).
    yenileme 1. Güvercinin 3-4 takla attıktan sonra duraklayıp sıçraması. Yukarıya doğru fişekleyerek oyun yapan güvercinin bir an oyunu bırakıp çok kısa bir mesafe için düzelir gibi yapıp yeniden oyuna girmesi. Oyunu bırakarak, duraklayıp sıçrayarak yeniden oyuna girme. Ortalama olarak üç yenileme yapılır. Her yenileme arasındaki taklalarda yön değiştiren ve değiştirmeyen güvercinler vardır. Yön değiştiren güvercinler daha makbuldür. 2. Güvercinin kanat ve kuyruk tüyleri dahil eski tüylerini atıp yeni tüy çıkarması. Vücuttaki bütün tüyler değişir. Yenileme eylül ve ağustos aylarında olur.

    yeşil cepeli : Zidgara ve gök güvercinlerde baş dahil kursağa kadar olan bolümü yeşil olan güvercin. Mardinli türünde olur.

    yiğit güvercin : Uzak mesafelerden salındığında yuvasına çok kısa bir zamanda dönen güvercin. Her tür güvercinde olur. Yiğit güvercinler ev üzerinde uçtuklarında da çok uçarlar. Ortalama 4-5 saat uçabilir. 8-10 saat uçanları da bulunur ama çok azdır (bk. damarlı güvercin}.

    yürümek : En son merhaleye, gözle görülmeyecek kadar yükseklere uçmak (M. A. Apalı).

    yürük : Üok yükseklere, en son merhaleye kadar ucan güvercin. Gözle görülmeyecek kadar yükseklere uçan güvercin. Yürük güvercinler her türde olabilir (M. A. Apalı).

    yabancı: Dnz.Acemi veya kümesini kaybetmiş güvercin.

    yabani:Yabani güvercin

    yad kuş: Mly. Bkz. Kaçak kuş.

    yamalı: Dnz. Düz beyaz kuşun ense kökünde başka renk bulunması

    yanar döner: Bkz. sıçan, gonur, humey, çikolata

    yankab:Dnz. Gövdenin beyaz,yalnızca tek kanatta renk olması

    yağ bezesi:

    yarış ırkı:

    yaşmak:Baska veya galaca kuşun beyaz başını renkli bir hattın gagadan geriye dogru kesmesi.

    yaşmaklı:

    yatık: Uçurulmamış güvercin

    yava: Dyb. Evini, yuvasını tanımayan acemi güvercin karakteri

    yavru alma:

    yavru tüyü: Yavrunun ilk tüyü, henüz tüyünü değiştirmemiş hali

    yelli: Dnz. Cok kolay ucuşa gecen ürkekçe duran kuş.

    yeke: Bir kaç defa yumurtlamış güvercin.

    yemlemek:

    yemine yörük: Dnz. Yem yedigi kümese hemen baglanan kuş

    yemlik:

    yıkanma:Güvecinin banyo yapması

    yoluk: Dnz.Kanat baş teleklerinin çekilmesi.

    yoz:

    yumurta sürme:Dişi güvercinin altına başka bir yumurta koyma

    yumurtadan çıkmak:Yavrunun yumurtadan çıkması

    yumurta kaydırma:Kuşun yumurtalarını, başka kuşun altına koyma

    yumurtaya yatmak: Güvercinin yavru çıkarmak üzere yumurtanın üzerine oturması

    yumurtayı çatlatmak:Yavrunun yumurtadan çıkma vaktinin geldiğinin işareti.

    yumurta ağızda olmak: Yumurtanın güvercinin anüsünden çıkma zamanının yaklaşması.

    yumurta göte gelmek:Bkz. Yumurta ağızda olmak

    yuva:

    yuva kızdırmak: Erkek ve dişi güvercinin yuvada sevişmesi.

    yuvaya sürmek:Güvercinin eşleşmek için ya da yumurtaya oturtmak için eşini yuvaya ya da yumurtaya çekmesi

    yuvaya yatkın: Güvercinin kümese alışkın olma hali

    yuvadan atma:

    yuvalık: Güvercinlerin üremesi için salmada genellikle 60x40x40 genişliğinde ayrılan yer.

    yüksek uçma:

    Z

    zencir : 1. Kuyruğu beyaz, vücudunun diğer tarafları siyah güvercinin gerdanında olan beyaz cimkeler. Selçuklu türünde olur (M. A. Apalı) 2. Üene altından boyuna doğru inen zincir biçimindeki siyah-beyaz cimkeler. Mardinli türü güvercinlerde olur (bk. cırcır).

    zencirli: 1. Gerdanında beyaz cimkeler olan güvercin. Kuyruğu beyaz diğer tarafları siyah Selçuklu türü güvercinlerde olur (M. A. Apalı). 2. Üene altından boyuna doğru inen siyah-beyaz cimkeler bulunan güvercin. Boynunda zencir olan güvercin. Mardinli türünde olur (bk. cırcırlı).

    zırh : Kuyrukta en dışta, iki yanlı olarak bulunan iç yarısı siyah dış yarısı beyaz teller (M. Üztermiyeci).

    zidgara : Bütünüyle siyah olan güvercin. Selçuklu, Mardinli ve taklambaç türlerinde bulunur.
    Zidgara güvercinler, boz zidgara, koyu zidgara diye ikiye ayrılır.

    zift kara: Kon. Simsiyah güvercin

    zilarap: Güvercinlerde rengi görece simsiyah olan kuş.